65 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
ΗΤΑΝ 14 ΣΕΠΤΜΒΡΗ 1946
Το τότε κράτος και το παρακράτος
εκτελούσαν στην Πλατειά Άμμο 6
ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Οι 2 ήταν οι χωριανοί
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
Πρέπει να διαβαστεί από όλους
να μάθουν μέσα από αυτά και
την ιστορία του χωρίου μας
σε δύσκολες για τον τόπο εποχές
Η ΜΙΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ
Στα ονόματα των πεσόντων που έχουν γραφτεί
στο μνημείο ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ στην Πλατεία
ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ στο χωριό μεταξύ
των άλλων αναφέρονται
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ
Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι ήταν αδέλφια
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ
Αδελφός του πατέρα τους
Δημοσιεύω το παρακάτω κείμενο να θυμηθούν
τα γεγονότα όσοι τα ξέρουν αλλά και να μάθουν
όλοι την ιστορία μιας τραγικής μάνας που έδωσε
ότι πολυτιμότερο ειχε τα παιδιά της στον αγώνα
μήπως σ αυτό τον τόπο έρθουν καλύτερες μερες
ΜΙΛΙΑ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΥ
Η Μίλια κόρη του Χριστόδουλου του Ζαφειράτου
παντρεύτηκε σε ηλικία 18 χρονών τον γραμματοδιδάσκαλο
Βάλσαμο Θεοφιλάτο έντιμο και καλό χαρακτήρα
Όμως ο άτυχος Βάλσαμος πέθανε το 1932 μετά από
3χρονη αρρώστια 39 χρόνων
Η χήρα Μίλια χωρίς αξιόλογη κτηματική περιουσία
είχε να θρέψει 5 μικρά παιδιά 4 αγόρια και 1 κορίτσι
Το μεγαλύτερο 13 χρονών το μικρότερο μόνο 2
Στην οικογένεια ήταν ακόμη η γριά μάνα του μακαρίτη
τα αδέλφια του Διονύσης (12χρονων) και Λούλα
Σύνολον μια γριά μάνα 5 αγόρια και 2 κορίτσια
Χρόνια δύσκολα Φτώχια δυστυχία σ όλους Ποιος να
βοηθήσει όταν ούτε ψωμάκι δεν χόρταινε ο κόσμος
Η Μίλια δούλευε σκληρά είτε στα δικά της κτήματα
είτε σε ξένα για να τα φέρει βόλτα
Στην φασιστική ιταλική επίθεση στην Ελλάδα το 1940
στρατεύτηκαν ο Γεράσιμος γιος της Μίλιας στο Ναυτικό
και ο Διονύσης Θεοφιλάτος αδελφός του άντρα της
στο Πεζικό Σε λίγες μέρες επιστρατεύτηκε ο Χαράλαμπος
Τα 2 μικρότερα παιδιά Θανάσης και Νικόλας ήταν ανήλικα
και δούλευαν σε φούρνο να βοηθήσουν το σπίτι
Με την κατάρρευση του μετώπου η οικογένεια της
Μίλιας είχε το πρώτο Θύμα
Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ
ΕΠΕΣΕ ΠΟΛΕΜΟΝΤΑΣ στα βουνά
της Αλβανίας και δυστυχώς δεν ΒΡΕΘΗΚΕ ΠΟΤΕ
Η γερμανική κατοχή έφερε πολλά δεινά στον λαό
Όμως αυτός δεν έσκυψε το κεφάλι Άρχισε να
οργανώνεται με πρωτεργάτη το Κ Κ Ε και δημιούργησε
την εποποιία της ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Ολόκληρη η οικογένεια της Μιλιας πήρε μέρος στον
ξεσηκωμό Ο Γεράσιμος πρωτοστάτησε στην δημιουργία
του Ε Α Μ στο χωριό Ήταν μέλος του ΚΚΕ από 18
χρονών την περίοδο της 4ης Αυγούστου
Η υπόλοιπη οικογένεια ήταν στον δρόμο του αγώνα
Η Μίλια αν και χωρίς γραμματικές γνώσεις καταλάβαινε
ότι τα παιδιά είχαν πάρει σωστό δρόμο Έλεγε < Τα
παιδιά αγωνίζονται για δίκιο και το καλό του κόσμου
Δεν θα κάνουν κακό σε κανένα είμαι σίγουρη>
Στο χωριό τότε 9 στους 10 ήταν οργανωμένοι η κοντά
στο ΕΑΜ Τέλος 1943 αρχές 1944 σχεδόν όλα τα
παιδιά του χωριού ήταν στις γραμμές της ΕΠΟΝ και οι
μεγαλύτεροι στα τμήματα του εφεδρικού ΕΛΑΣ
Στις αρχές του 1944 ο Γεράσιμος και ο 19χρονος
Θανάσης βρέθηκαν μόνιμοι αντάρτες στο 2/39 Σύνταγμα
του ΕΛΑΣ στην Ρούμελη Έλαβαν μέρος στην μεγάλη
μάχη της Αμφιλοχίας Ιούλης 1944 και σε πολλές άλλες
Ο Χαράλαμπος στον εφεδρικό ΕΛΑΣ Ο μικρός Νικόλας
στην ΕΠΟΝ και στην συνεχεία αντάρτης στον μόνιμο λόχο
του ΕΛΑΣ Έλαβε μέρος σε μάχη κατά των Γερμανών το
καλοκαίρι του 1944
Η Μίλια διαισθανόταν τον κίνδυνο που διέτρεχαν τα παιδιά
της και έλεγε <Εγώ δεν ξέρω πολλά ξέρω μόνο ένα Ο αγώνας
των παιδιών μου είναι τίμιος για το καλό της πατρίδας και
όλων των ανθρώπων>
Μετά την απελευθέρωση άλλα περίμενε ο λαός και
άλλα ήρθαν απλώς άλλαξε ο κατακτητής Οι Άγγλοι
και στη συνέχεια οι Αμερικανοί μαζί με τους εδώ
φίλους τους (για λογούς που γνωρίζουμε πολύ καλά)
δημιούργησαν μια αφόρητη κατάσταση για τους
αγωνιστές του ΕΑΜ που οδήγησε στον εμφύλιο
Έτσι άρχισε δεύτερος γύρος μεγαλύτερων δεινών
και για την οικογένεια της Μίλιας
Μετά την συμφωνία της Βάρκιζας και τους διωγμούς
των αγωνιστών και ειδικά κομουνιστών άρχισε και
στην Παλική το κυνήγι Από το χωριό διώκονται
ο Χαράλαμπος Θεοφιλάτος και ο Χρήστος Αλιβιζάτος
με την κατηγορία ότι συμμετείχαν σε αποστολή του εφεδρικού
ΕΛΛΑΣ στην όποια σκοτώθηκε ο Σόλωνας Λιβιεράτος
πρόεδρος του χωριού Αγία Θέκλη στην περίοδο της Γερμανικής
Κατοχής Τον Απριλη του 1946 μετά την αποχή στις εκλογές
και την επικράτηση της Δεξιάς οι πρώην συνεργάτες των
Γερμανών έγιναν κράτος εν κρατει στην περιοχη
Τότε είχαμε και το πρώτο θύμα στο χωριό Ήταν ο αγωνιστής
του εφεδρικού ΕΛΛΑΣ Χρήστος Αλιβιζάτος
Το χωριό μας βρισκόταν υπό συνεχή κλοιό των χωροφυλάκων
και των συνεργατών τους γιατί λόγω της θέσης άλλα και της
ιδεολογίας των χωριανών πρόσφερε καταφύγιο στους αγωνιστές
Έγιναν αρκετές συγκρούσεις άλλα δεν μπόρεσαν να πιάσουν
κάποιο από τους διωκόμενους αγωνιστές Έτσι όποιο χωριανό
ξεμονάχιαζαν για να του αποσπάσουν πληροφορίες τον έκαναν
μαύρο στο ξύλο Ένα περιστατικό που συνέβη την Μεγάλη
Παρασκευή έχει ιστορικό για το πως αντιμετώπιζαν οι χωριανοί
και οι χωριανές την κατάσταση
ΟΙ χωροφύλακες προσπάθησαν να εγκλωβίσουν τους αγωνιστές
στο χωριό άλλα μετά από μάχη δεν κατάφεραν τίποτε
Φεύγοντας από το χωριό συνέλαβαν 5-6 νέους
Τότε έγινε κάτι ανεπανάληπτο Οι γυναίκες του χωριού
τους πήραν από πίσω φωνάζοντας ν αφήσουν τα παιδιά
και να πάνε να πιάσουν τους αντάρτες
Όπως προχωρούσαν έφτασαν στο Ρίφι Την ώρα εκείνη
έβγαιναν κι άλλες γυναίκες από την εκκλησιά του Αγίου
Νικολάου και έγινε χαμός Οι γυναίκες χωρίς να φοβηθούν
έπεσαν επάνω στους οπλισμένους λεβέντες και ελευθέρωσαν
τα αθώα παιδιά που κάνεις δεν ξέρει αν θα έφθαναν στο
Ληξούρι η στο δρόμο θα τους ξέκαναν
Μια από αυτές ήταν και η Μίλια
Αναφέρω αυτό το περιστατικό για να καταλάβει κάποιος
ποιοι ήταν οι τότε χωριανοί και χωριανές μας και για ποιο
λόγο το χωριό μας το αποκαλούσαν Μόσχα
Εδώ θέλω να πω δυο λόγια περισσότερα για το παραπάνω
περιστατικό έτσι όπως το άκουγα από τις γυναίκες που
έζησαν το γεγονός
Οι περισσότερες γυναίκες είχαν στη τσέπες τους σουγιάδες
Όταν λοιπόν οι χωροφύλακες δεν αφήναν τα παιδιά
η Ευτυχία έβγαλε το σουγιά της και απείλησε τον Καπρούλια
Τότε αυτός είπε <Αφήστε τα παιδιά και πάμε να φύγουμε
Τούτες εδώ είναι Σουλιώτισσες> Πηρέ όμως πληρωμένη απάντηση
<Δεν είμαστε Σουλιώτισσες Είμαστε Δαμουλιάνισες και Ρουφιώτισες>
Γι αυτό φύγε και άφησε μας Έτσι άφησαν τα παιδιά
Η κατάσταση συνεχώς χειροτέρευε Τον Μάη του 1946 με βάση
τα ψηφίσματα της νόθας βουλής άρχισαν συλλήψεις και εκτοπίσεις
στα διάφορα νησιά Με τους πρώτους προσπάθησαν να πιάσουν
τον Γεράσιμο άλλα αυτός ξέφυγε Το καλοκαίρι του 46 ήταν πολύ
δύσκολο Έστηναν ενέδρες για να πιάσουν τους δυο γιούς της
Μίλιας τον Γεράσιμο και τον Χαράλαμπο
Τον Ιουλη η γυναίκα του Γερασίμου γέννησε αγοράκι
Έστησαν ενέδρες στο χωριό που θα
πήγαινε να δει το παιδί του Κατόρθωσε να το δει μια φορά
Φεύγοντας το φίλησε και του είπε
<<Δεν ξέρω αν θα σε ξαναδώ>>
Έτσι έγινε Τις 14 Σεπτέμβρη δυστυχώς έγινε το κακό στην
Πλατιά Άμμο σε σύγκρουση με τα αποσπάσματα σκοτώθηκαν
6 αγωνιστές Ανάμεσα του και οι 2 γιοι της Μίλιας Χαράλαμπος
32 και Γεράσιμος 28 χρονών ΗΤΑΝ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 1946
Ίσως κάποιος καλοθελητής όπως πίστευαν όλοι πρόδωσε
Το νέο ήταν συγκλονιστικό για το χωριό Για την Μίλια όμως
ΑΒΑΣΤΑΚΤΟ Εκείνες τις εφιαλτικές στιγμές ο Νικόλας ο
μικρότερος γιος ήταν στο κρατητήριο Τον είχαν συλλάβει
οι χωροφυλακές 2 μέρες πριν να τον αναγκάσουν να προδώσει
τις θέσεις των ανταρτών σαπίζοντας τον στο ξύλο
Δεν τον άφησαν να πάει ούτε στην κηδεία Τον απόλυσαν
μετά 3 μέρες Όταν ήταν στο κρατητήριο ένας από τους
χωροφυλακές που συμμετείχαν στην εκτέλεση πήγε με ύφος
απάνθρωπο και του είπε <Δεν ήθελες να πεις που είναι
να τους πιάσουμε πήγαινε τώρα να τους πάρεις νεκρούς >
Όλοι περίμεναν ότι μια μάνα που έχασε 2 παιδιά θα έχανε
τα μυαλά της η θ άρχιζε να βρίζει το κίνημα
Όμως η Μίλια το μόνο που έκανε ήταν να καταριέται όσους
ήταν αιτία για τα βάσανα του λαού και τον άδικο θάνατο
των παιδιών της Έλεγε συνέχεια <Τα παιδιά μου δεν έκαναν
κακό σε κανένα για το καλό αγωνιζόταν γιατί μου τα σκότωσαν>
Όταν πέρασαν τα χρόνια και κάπως ηρέμησε έλεγε <Τα παιδιά
μου σκοτώθηκαν όχι για κάτι ανήθικο αλλά για τις ιδέες τους
που ήτα το καλό του κόσμου> Άλλοτε έλεγε <Μου χάλασαν
τα παιδιά γιατί ήθελαν δίκιο και ισότητα στον κόσμο όπως
έλεγε και ο Χριστός αλλά τον σταύρωσαν>
Μετά το πλήγμα έμειναν τα 2 αλλά παιδιά της ο Θανάσης και
ο Νικόλας Το σπίτι όμως ήταν γεμάτο με χήρες και ορφανά
Ο καθένας είχε αφήσει 2 παιδιά Ήταν στο σπίτι η κόρη χήρα
και αυτή μ ένα παιδί Σύνολο 5 ορφανά και 4 χήρες
Τον Μάρτη του 47 ο αδελφός της Μιλιάς ο Γεράσιμος
κάλεσε τον Νικόλα στην Αθήνα να δουλέψει και να βοηθήσει
λίγο την οικογένεια Ο Θανάσης έμεινε στο χωριό παλεύοντας
με τις χήρες να επιβιώσουν Δυστυχώς όμως λογάριαζαν
χωρίς τους χύτες και ταγματασφαλίτες
Ο Νικόλας στην Αθήνα συλλαμβάνεται και τον στέρνουν διακοπές
στα ξερονήσια Ο Θανάσης είναι μόνος προστάτης
Αλλά δεν τον αφήνουν ήσυχο Για μια επιστολή κάποιου ξαδέλφου
του φαντάρου που λογοκρίθηκε ( αποδείχτηκε πλαστή αργότερα)
ήταν η αιτία να τον καλέσουν σε απολογία Στην χωροφυλακή
όμως του ζήτησαν να δώσει ονόματα όσων ήξερε που είχαν σχέση
με το κίνημα Αυτός για να μπορέσει να ξεφύγει είπε να τον αφήσουν
να πάει στο χωριό να μάθει και να γυρίσει μετά 2 μέρες να πει
Όταν τον είδε η μάνα στο σπίτι χάρηκε Αυτός όμως της είπε
τι θέλουν Τότε η μάνα του είπε <Ποτέ παιδάκι μου μη κανείς
κάτι τέτοιο> Έδωσε την ευχή να πάρει και ο Θανάσης τον δρόμο
του αγώνα Έτσι πέρασε στον Δ Σ Ε
Τον Μάη του 48 έγιναν μαζικές συλλήψεις καθώς και μετακινήσεις
πληθυσμών από επαρχία σε επαρχία Το ανθρωποκυνηγητό στην
Κεφαλονιά καθημερινό Στα Δαμουλιανάτα (τα έλεγαν και Μόσχα)
συνέλαβαν πολλούς μεταξύ των οποίων την Μίλια και τις χήρες
των σκοτωμένων Τις φυλάκισαν στο Ενετικό Κάστρο Την κόρη της
που είχε ξαναπαντρευτεί την έστειλαν εξορία στο Τρίκερι
Με κατηγορία ότι τροφοδοτούσαν αντάρτες (δηλ τους γιους της
και του άντρες τους) την Μίλια και τις νύμφες τις έστειλαν
στρατοδικείο Μέχρι εκεί ήθελε τον κόσμο η τότε εξουσία
Να προδίδει το παιδί του Την Μίλια λίγο την ένοιαζε ακόμη
και αν την καταδίκαζαν σε θάνατο η αν έμενε φυλακή
Για τα παιδιά την ένοιαζε Οι αποφάσεις των στρατοδικείων
ήταν συνήθως βαριές και άδικες με χαλκευμένα στοιχεία
Τότε είχαν εκτελέσει από το χωριό τον Λευτέρη τον Αλιβιζάτο
Δυστυχώς όμως αυτό που φοβόταν η Μίλια έγινε Ο Θανάσης
σκοτώθηκε στη Σάμη μαζί με άλλους 2 μαχητές ύστερα από
3ωρη μάχη με τους κυβερνητικούς αφού κράτησαν τις τελευταίες
σφαίρες για τον εαυτό τους
Πήγε και αυτό το μαντάτο στην Μίλια με περίεργο τρόπο
Οι νύμφες και οι άλλες κρατούμενες το έμαθα αλλά δεν της
το είπαν Όμως την άλλη μέρα άκουσε 2 φρουρούς να συζητούν
<Απόψε φάγαμε τον ΘΕΟΦΙΛΑΤΟ και άλλους δυο>
Πέρασε οδυνηρές στιγμές αλλά άντεξε Σαν ηρωίδα ΜΑΝΑ
ΛΑΙΚΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ Την θαύμαζαν όλες οι κρατούμενες
Έδινε κουράγιο στις νύφες της ν αντέξουν την σκληρή δοκιμασία
Τον Οκτώβρη του 49 έγινε η δίκη που τις απάλλαξε γιατί δεν
υπήρχε αντικείμενο κατηγορίας πια Έτσι μετά 18μηνη προφυλάκιση
τις άφησαν ελεύθερες
Έμεινε πια μόνο ο Νικόλας Μετά από κυνήγι και περιπλανήσεις
πήγε στην Πάτρα στο σπίτι της αδελφής της μάνας του
δουλεύοντας οικοδομή και σε τουβλοκάμινα (τις μόνες δουλειές
που μπορούσαν να βρουν οι διωκόμενοι ) προσπαθούσε να
βοηθήσει Τότε ήταν που η γυναίκα του Χαράλαμπου πέθανε
Οι κακουχίες της φυλακής την είχαν κάνει φυματική και δεν
άντεξε Έμειναν κορίτσι και αγόρι ορφανά και από μανά
Ευτυχώς τα παιδιά με δυσκολίες βρήκαν τον δρόμο τους
Ο Νικόλας πήρε στην Πάτρα την μάνα του και την γυναίκα
του Γεράσιμου με τα δυο αγόρια και κει συνέχισαν τον αγώνα
για να μεγαλώσουν τα παιδιά
Ο απολογισμός για την ΤΡΑΓΙΚΗ ΜΑΝΑ ήταν ΒΑΡΥΣ
Έχασε ΤΡΙΑ από τα ΤΕΣΣΕΡΑ ΑΓΟΡΙΑ της Πλέον όλη η
λαχτάρα της ήταν για τον Νικόλα και τα εγγόνια της
Γραφεί ο Νικόλας επί λέξει
Κι εγώ ήταν δυνατόν να μη ΛΑΤΡΕΥΩ ΜΙΑ ΜΑΝΑ ΣΑΝ ΑΥΤΗ
ΤΗΝ ΕΙΧΑ ΙΝΔΑΛΜΑ ΜΟΥ ΑΞΙΖΕ ΤΟΝ ΣΕΒΑΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΛΑΤΡΕΙΑ ΜΟΥ
Όσοι την ήξεραν την περιέβαλαν με σεβασμό και στοργή
Μόνο όσοι δεν κατάλαβα το μεγαλείο της δεν έδειξαν το
απαιτούμενο σεβασμό
Μετά τους σεισμούς του 1953 έμεινε στο χωριό έως το 1963
που αρρώστησε βαριά και πήγε στην Πάτρα
Είχε συντροφιά την εγγονή της που είχε και τ όνομα της
και τον εγγονό της τον Θανάση παιδιά του Νικόλα
Μετά την ανάρρωση της πήγε στο χωριό τον χειμώνα
του 1964 για να μαζέψει τις ελιές της Τότε ήταν οι
περίφημες εκλογές για την Δημοκρατία που στην
Κεφαλονιά (αλλά και σε άλλους νομούς ) η ΕΔΑ για
να βοηθήσει την Εν Κέντρου δεν κατέβασε υποψηφίους
Όταν οι χωριανοί της ΕΔΑ της είπαν να ψηφίσει Γ Παπανδρέου
Τους ρώτησε <ΓΙΑΤΙ> Της είπαν ότι αυτή είναι η γραμμή
Δεν πίστευε αυτά που άκουγε Δεν είπε τίποτε αλλά
ΨΗΦΙΣΕ ΛΕΥΚΟ
Όταν μετά τις εκλογές συναντήθηκε με τον Νικόλα του
είπε <Θα σου ένα μυστικό αλλά μη με μαλώσεις >
Ο Νικόλας <Καλά τόσο σοβαρό είναι >
<Ναι δεν ακλούθησα την γραμμή του κόμματος Δεν
Ψήφισα Παπανδρέου Δεν μπορούσα να ψηφίσω αυτόν
που έκανε τόσο κακό στο κόμμα>
Έφτασε η Μαύρη Μέρα 21 Απρίλη 1967 Η χούντα
συλλαμβάνει τον Νικόλα μαζί με χιλιάδες άλλους και
τον στέλνει εξορία στο Λακκί Λέρου Εκεί έμεινε
έως 12 Αυγούστου 1970 Η Μίλια μετά την εξορία
του Νικόλα έφυγε πάλι στο χωριό μην αντέχοντας
τις πιέσεις να γράψει στον Νικόλα να κάνει δήλωση
Όταν άφησαν τον Νικόλα την πήρε πάλι στην Πάτρα
Πέθανε τον Γενάρη του 1971 αφού άντεξε τόσα
Η εγγονή της η Μίλια που μεγάλωσε μαζί της στο
χωριό την ρωτούσε για την πολυτάραχη και βασανισμένη
ζωή της Περιγράφει ορισμένες στιγμές της
Δεν ξέρω αν μπορεί άνθρωπος όποιος κι αν είναι
να περιγράψει το μεγαλείο αυτής της ΗΡΩΙΔΑΣ ΜΑΝΑΣ
Εγώ μέχρι σήμερα δεν μπόρεσα να καταλάβω πως
εύρισκε τόση Δύναμη και τόση περηφάνια όταν έλεγε
<Παιδί είμαι περήφανη και έχω το κεφάλι ψηλά γιατί τα
παιδιά μου δεν έβλαψαν κανένα αλλά αγωνίστηκαν και
έδωσαν ότι πολυτιμότερο είχαν για το καλό του λαού
και την προκοπή του τόπου
Πιστεύω ότι αυτό της έδινε τόση δύναμη να αντέχει να
βλέπει το σπίτι της έρημο και το κεφάλι της σκεπασμένο
πάντα με το μαύρο μαντήλι που της χάρισαν τα παιδιά
της όπως έλεγε
Μερικές φορές ρώτησα πως αντέδρασε όταν έμαθε τα
μαντάτα Τα μάτια της βούρκωναν και έλεγε <Μη ρωτάς
παιδάκι μου δεν περιγράφετε αυτό>
Εκείνο που επαναλάμβανε πάντα και την έκανε να
πονάει περισσότερο ήταν ότι τα παιδιά της δεν τα
σκότωσαν Γερμανοί αλλά συνεργάτες τους <Τώρα
όλοι αυτοί είναι σε θέσεις ενώ οι αγωνιστές που
έδωσαν και την ζωή τους για την λευτεριά και την
προκοπή διώκονται>
Επιθυμούσε να δει το κομα ΛΕΥΤΕΡΟ και ΝΟΜΙΜΟ
για να δικαιωθει η θυσια των παιδιων της
Δυστυχως δεν προλλαβε
Πηγή Περιοδικό ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
Τεύχος 134 ΑΠΡΙΛΗΣ –ΙΟΥΝΗΣ 2007
Αφήγηση ΝΙΚΟΛΑΣ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΣ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ
Παιδί της ΜΙΛΙΑΣ
ΗΤΑΝ 14 ΣΕΠΤΜΒΡΗ 1946
Το τότε κράτος και το παρακράτος
εκτελούσαν στην Πλατειά Άμμο 6
ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Οι 2 ήταν οι χωριανοί
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
Πρέπει να διαβαστεί από όλους
να μάθουν μέσα από αυτά και
την ιστορία του χωρίου μας
σε δύσκολες για τον τόπο εποχές
Η ΜΙΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ
Στα ονόματα των πεσόντων που έχουν γραφτεί
στο μνημείο ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ στην Πλατεία
ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ στο χωριό μεταξύ
των άλλων αναφέρονται
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ
Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι ήταν αδέλφια
ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ
Αδελφός του πατέρα τους
Δημοσιεύω το παρακάτω κείμενο να θυμηθούν
τα γεγονότα όσοι τα ξέρουν αλλά και να μάθουν
όλοι την ιστορία μιας τραγικής μάνας που έδωσε
ότι πολυτιμότερο ειχε τα παιδιά της στον αγώνα
μήπως σ αυτό τον τόπο έρθουν καλύτερες μερες
ΜΙΛΙΑ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΥ
Η Μίλια κόρη του Χριστόδουλου του Ζαφειράτου
παντρεύτηκε σε ηλικία 18 χρονών τον γραμματοδιδάσκαλο
Βάλσαμο Θεοφιλάτο έντιμο και καλό χαρακτήρα
Όμως ο άτυχος Βάλσαμος πέθανε το 1932 μετά από
3χρονη αρρώστια 39 χρόνων
Η χήρα Μίλια χωρίς αξιόλογη κτηματική περιουσία
είχε να θρέψει 5 μικρά παιδιά 4 αγόρια και 1 κορίτσι
Το μεγαλύτερο 13 χρονών το μικρότερο μόνο 2
Στην οικογένεια ήταν ακόμη η γριά μάνα του μακαρίτη
τα αδέλφια του Διονύσης (12χρονων) και Λούλα
Σύνολον μια γριά μάνα 5 αγόρια και 2 κορίτσια
Χρόνια δύσκολα Φτώχια δυστυχία σ όλους Ποιος να
βοηθήσει όταν ούτε ψωμάκι δεν χόρταινε ο κόσμος
Η Μίλια δούλευε σκληρά είτε στα δικά της κτήματα
είτε σε ξένα για να τα φέρει βόλτα
Στην φασιστική ιταλική επίθεση στην Ελλάδα το 1940
στρατεύτηκαν ο Γεράσιμος γιος της Μίλιας στο Ναυτικό
και ο Διονύσης Θεοφιλάτος αδελφός του άντρα της
στο Πεζικό Σε λίγες μέρες επιστρατεύτηκε ο Χαράλαμπος
Τα 2 μικρότερα παιδιά Θανάσης και Νικόλας ήταν ανήλικα
και δούλευαν σε φούρνο να βοηθήσουν το σπίτι
Με την κατάρρευση του μετώπου η οικογένεια της
Μίλιας είχε το πρώτο Θύμα
Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ
ΕΠΕΣΕ ΠΟΛΕΜΟΝΤΑΣ στα βουνά
της Αλβανίας και δυστυχώς δεν ΒΡΕΘΗΚΕ ΠΟΤΕ
Η γερμανική κατοχή έφερε πολλά δεινά στον λαό
Όμως αυτός δεν έσκυψε το κεφάλι Άρχισε να
οργανώνεται με πρωτεργάτη το Κ Κ Ε και δημιούργησε
την εποποιία της ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Ολόκληρη η οικογένεια της Μιλιας πήρε μέρος στον
ξεσηκωμό Ο Γεράσιμος πρωτοστάτησε στην δημιουργία
του Ε Α Μ στο χωριό Ήταν μέλος του ΚΚΕ από 18
χρονών την περίοδο της 4ης Αυγούστου
Η υπόλοιπη οικογένεια ήταν στον δρόμο του αγώνα
Η Μίλια αν και χωρίς γραμματικές γνώσεις καταλάβαινε
ότι τα παιδιά είχαν πάρει σωστό δρόμο Έλεγε < Τα
παιδιά αγωνίζονται για δίκιο και το καλό του κόσμου
Δεν θα κάνουν κακό σε κανένα είμαι σίγουρη>
Στο χωριό τότε 9 στους 10 ήταν οργανωμένοι η κοντά
στο ΕΑΜ Τέλος 1943 αρχές 1944 σχεδόν όλα τα
παιδιά του χωριού ήταν στις γραμμές της ΕΠΟΝ και οι
μεγαλύτεροι στα τμήματα του εφεδρικού ΕΛΑΣ
Στις αρχές του 1944 ο Γεράσιμος και ο 19χρονος
Θανάσης βρέθηκαν μόνιμοι αντάρτες στο 2/39 Σύνταγμα
του ΕΛΑΣ στην Ρούμελη Έλαβαν μέρος στην μεγάλη
μάχη της Αμφιλοχίας Ιούλης 1944 και σε πολλές άλλες
Ο Χαράλαμπος στον εφεδρικό ΕΛΑΣ Ο μικρός Νικόλας
στην ΕΠΟΝ και στην συνεχεία αντάρτης στον μόνιμο λόχο
του ΕΛΑΣ Έλαβε μέρος σε μάχη κατά των Γερμανών το
καλοκαίρι του 1944
Η Μίλια διαισθανόταν τον κίνδυνο που διέτρεχαν τα παιδιά
της και έλεγε <Εγώ δεν ξέρω πολλά ξέρω μόνο ένα Ο αγώνας
των παιδιών μου είναι τίμιος για το καλό της πατρίδας και
όλων των ανθρώπων>
Μετά την απελευθέρωση άλλα περίμενε ο λαός και
άλλα ήρθαν απλώς άλλαξε ο κατακτητής Οι Άγγλοι
και στη συνέχεια οι Αμερικανοί μαζί με τους εδώ
φίλους τους (για λογούς που γνωρίζουμε πολύ καλά)
δημιούργησαν μια αφόρητη κατάσταση για τους
αγωνιστές του ΕΑΜ που οδήγησε στον εμφύλιο
Έτσι άρχισε δεύτερος γύρος μεγαλύτερων δεινών
και για την οικογένεια της Μίλιας
Μετά την συμφωνία της Βάρκιζας και τους διωγμούς
των αγωνιστών και ειδικά κομουνιστών άρχισε και
στην Παλική το κυνήγι Από το χωριό διώκονται
ο Χαράλαμπος Θεοφιλάτος και ο Χρήστος Αλιβιζάτος
με την κατηγορία ότι συμμετείχαν σε αποστολή του εφεδρικού
ΕΛΛΑΣ στην όποια σκοτώθηκε ο Σόλωνας Λιβιεράτος
πρόεδρος του χωριού Αγία Θέκλη στην περίοδο της Γερμανικής
Κατοχής Τον Απριλη του 1946 μετά την αποχή στις εκλογές
και την επικράτηση της Δεξιάς οι πρώην συνεργάτες των
Γερμανών έγιναν κράτος εν κρατει στην περιοχη
Τότε είχαμε και το πρώτο θύμα στο χωριό Ήταν ο αγωνιστής
του εφεδρικού ΕΛΛΑΣ Χρήστος Αλιβιζάτος
Το χωριό μας βρισκόταν υπό συνεχή κλοιό των χωροφυλάκων
και των συνεργατών τους γιατί λόγω της θέσης άλλα και της
ιδεολογίας των χωριανών πρόσφερε καταφύγιο στους αγωνιστές
Έγιναν αρκετές συγκρούσεις άλλα δεν μπόρεσαν να πιάσουν
κάποιο από τους διωκόμενους αγωνιστές Έτσι όποιο χωριανό
ξεμονάχιαζαν για να του αποσπάσουν πληροφορίες τον έκαναν
μαύρο στο ξύλο Ένα περιστατικό που συνέβη την Μεγάλη
Παρασκευή έχει ιστορικό για το πως αντιμετώπιζαν οι χωριανοί
και οι χωριανές την κατάσταση
ΟΙ χωροφύλακες προσπάθησαν να εγκλωβίσουν τους αγωνιστές
στο χωριό άλλα μετά από μάχη δεν κατάφεραν τίποτε
Φεύγοντας από το χωριό συνέλαβαν 5-6 νέους
Τότε έγινε κάτι ανεπανάληπτο Οι γυναίκες του χωριού
τους πήραν από πίσω φωνάζοντας ν αφήσουν τα παιδιά
και να πάνε να πιάσουν τους αντάρτες
Όπως προχωρούσαν έφτασαν στο Ρίφι Την ώρα εκείνη
έβγαιναν κι άλλες γυναίκες από την εκκλησιά του Αγίου
Νικολάου και έγινε χαμός Οι γυναίκες χωρίς να φοβηθούν
έπεσαν επάνω στους οπλισμένους λεβέντες και ελευθέρωσαν
τα αθώα παιδιά που κάνεις δεν ξέρει αν θα έφθαναν στο
Ληξούρι η στο δρόμο θα τους ξέκαναν
Μια από αυτές ήταν και η Μίλια
Αναφέρω αυτό το περιστατικό για να καταλάβει κάποιος
ποιοι ήταν οι τότε χωριανοί και χωριανές μας και για ποιο
λόγο το χωριό μας το αποκαλούσαν Μόσχα
Εδώ θέλω να πω δυο λόγια περισσότερα για το παραπάνω
περιστατικό έτσι όπως το άκουγα από τις γυναίκες που
έζησαν το γεγονός
Οι περισσότερες γυναίκες είχαν στη τσέπες τους σουγιάδες
Όταν λοιπόν οι χωροφύλακες δεν αφήναν τα παιδιά
η Ευτυχία έβγαλε το σουγιά της και απείλησε τον Καπρούλια
Τότε αυτός είπε <Αφήστε τα παιδιά και πάμε να φύγουμε
Τούτες εδώ είναι Σουλιώτισσες> Πηρέ όμως πληρωμένη απάντηση
<Δεν είμαστε Σουλιώτισσες Είμαστε Δαμουλιάνισες και Ρουφιώτισες>
Γι αυτό φύγε και άφησε μας Έτσι άφησαν τα παιδιά
Η κατάσταση συνεχώς χειροτέρευε Τον Μάη του 1946 με βάση
τα ψηφίσματα της νόθας βουλής άρχισαν συλλήψεις και εκτοπίσεις
στα διάφορα νησιά Με τους πρώτους προσπάθησαν να πιάσουν
τον Γεράσιμο άλλα αυτός ξέφυγε Το καλοκαίρι του 46 ήταν πολύ
δύσκολο Έστηναν ενέδρες για να πιάσουν τους δυο γιούς της
Μίλιας τον Γεράσιμο και τον Χαράλαμπο
Τον Ιουλη η γυναίκα του Γερασίμου γέννησε αγοράκι
πήγαινε να δει το παιδί του Κατόρθωσε να το δει μια φορά
Φεύγοντας το φίλησε και του είπε
<<Δεν ξέρω αν θα σε ξαναδώ>>
Έτσι έγινε Τις 14 Σεπτέμβρη δυστυχώς έγινε το κακό στην
Πλατιά Άμμο σε σύγκρουση με τα αποσπάσματα σκοτώθηκαν
6 αγωνιστές Ανάμεσα του και οι 2 γιοι της Μίλιας Χαράλαμπος
32 και Γεράσιμος 28 χρονών ΗΤΑΝ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 1946
Ίσως κάποιος καλοθελητής όπως πίστευαν όλοι πρόδωσε
Το νέο ήταν συγκλονιστικό για το χωριό Για την Μίλια όμως
ΑΒΑΣΤΑΚΤΟ Εκείνες τις εφιαλτικές στιγμές ο Νικόλας ο
μικρότερος γιος ήταν στο κρατητήριο Τον είχαν συλλάβει
οι χωροφυλακές 2 μέρες πριν να τον αναγκάσουν να προδώσει
τις θέσεις των ανταρτών σαπίζοντας τον στο ξύλο
Δεν τον άφησαν να πάει ούτε στην κηδεία Τον απόλυσαν
μετά 3 μέρες Όταν ήταν στο κρατητήριο ένας από τους
χωροφυλακές που συμμετείχαν στην εκτέλεση πήγε με ύφος
απάνθρωπο και του είπε <Δεν ήθελες να πεις που είναι
να τους πιάσουμε πήγαινε τώρα να τους πάρεις νεκρούς >
Όλοι περίμεναν ότι μια μάνα που έχασε 2 παιδιά θα έχανε
τα μυαλά της η θ άρχιζε να βρίζει το κίνημα
Όμως η Μίλια το μόνο που έκανε ήταν να καταριέται όσους
ήταν αιτία για τα βάσανα του λαού και τον άδικο θάνατο
των παιδιών της Έλεγε συνέχεια <Τα παιδιά μου δεν έκαναν
κακό σε κανένα για το καλό αγωνιζόταν γιατί μου τα σκότωσαν>
Όταν πέρασαν τα χρόνια και κάπως ηρέμησε έλεγε <Τα παιδιά
μου σκοτώθηκαν όχι για κάτι ανήθικο αλλά για τις ιδέες τους
που ήτα το καλό του κόσμου> Άλλοτε έλεγε <Μου χάλασαν
τα παιδιά γιατί ήθελαν δίκιο και ισότητα στον κόσμο όπως
έλεγε και ο Χριστός αλλά τον σταύρωσαν>
Μετά το πλήγμα έμειναν τα 2 αλλά παιδιά της ο Θανάσης και
ο Νικόλας Το σπίτι όμως ήταν γεμάτο με χήρες και ορφανά
Ο καθένας είχε αφήσει 2 παιδιά Ήταν στο σπίτι η κόρη χήρα
και αυτή μ ένα παιδί Σύνολο 5 ορφανά και 4 χήρες
Τον Μάρτη του 47 ο αδελφός της Μιλιάς ο Γεράσιμος
κάλεσε τον Νικόλα στην Αθήνα να δουλέψει και να βοηθήσει
λίγο την οικογένεια Ο Θανάσης έμεινε στο χωριό παλεύοντας
με τις χήρες να επιβιώσουν Δυστυχώς όμως λογάριαζαν
χωρίς τους χύτες και ταγματασφαλίτες
Ο Νικόλας στην Αθήνα συλλαμβάνεται και τον στέρνουν διακοπές
στα ξερονήσια Ο Θανάσης είναι μόνος προστάτης
Αλλά δεν τον αφήνουν ήσυχο Για μια επιστολή κάποιου ξαδέλφου
του φαντάρου που λογοκρίθηκε ( αποδείχτηκε πλαστή αργότερα)
ήταν η αιτία να τον καλέσουν σε απολογία Στην χωροφυλακή
όμως του ζήτησαν να δώσει ονόματα όσων ήξερε που είχαν σχέση
με το κίνημα Αυτός για να μπορέσει να ξεφύγει είπε να τον αφήσουν
να πάει στο χωριό να μάθει και να γυρίσει μετά 2 μέρες να πει
Όταν τον είδε η μάνα στο σπίτι χάρηκε Αυτός όμως της είπε
τι θέλουν Τότε η μάνα του είπε <Ποτέ παιδάκι μου μη κανείς
κάτι τέτοιο> Έδωσε την ευχή να πάρει και ο Θανάσης τον δρόμο
του αγώνα Έτσι πέρασε στον Δ Σ Ε
Τον Μάη του 48 έγιναν μαζικές συλλήψεις καθώς και μετακινήσεις
πληθυσμών από επαρχία σε επαρχία Το ανθρωποκυνηγητό στην
Κεφαλονιά καθημερινό Στα Δαμουλιανάτα (τα έλεγαν και Μόσχα)
συνέλαβαν πολλούς μεταξύ των οποίων την Μίλια και τις χήρες
των σκοτωμένων Τις φυλάκισαν στο Ενετικό Κάστρο Την κόρη της
που είχε ξαναπαντρευτεί την έστειλαν εξορία στο Τρίκερι
Με κατηγορία ότι τροφοδοτούσαν αντάρτες (δηλ τους γιους της
και του άντρες τους) την Μίλια και τις νύμφες τις έστειλαν
στρατοδικείο Μέχρι εκεί ήθελε τον κόσμο η τότε εξουσία
Να προδίδει το παιδί του Την Μίλια λίγο την ένοιαζε ακόμη
και αν την καταδίκαζαν σε θάνατο η αν έμενε φυλακή
Για τα παιδιά την ένοιαζε Οι αποφάσεις των στρατοδικείων
ήταν συνήθως βαριές και άδικες με χαλκευμένα στοιχεία
Τότε είχαν εκτελέσει από το χωριό τον Λευτέρη τον Αλιβιζάτο
Δυστυχώς όμως αυτό που φοβόταν η Μίλια έγινε Ο Θανάσης
σκοτώθηκε στη Σάμη μαζί με άλλους 2 μαχητές ύστερα από
3ωρη μάχη με τους κυβερνητικούς αφού κράτησαν τις τελευταίες
σφαίρες για τον εαυτό τους
Πήγε και αυτό το μαντάτο στην Μίλια με περίεργο τρόπο
Οι νύμφες και οι άλλες κρατούμενες το έμαθα αλλά δεν της
το είπαν Όμως την άλλη μέρα άκουσε 2 φρουρούς να συζητούν
<Απόψε φάγαμε τον ΘΕΟΦΙΛΑΤΟ και άλλους δυο>
Πέρασε οδυνηρές στιγμές αλλά άντεξε Σαν ηρωίδα ΜΑΝΑ
ΛΑΙΚΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ Την θαύμαζαν όλες οι κρατούμενες
Έδινε κουράγιο στις νύφες της ν αντέξουν την σκληρή δοκιμασία
Τον Οκτώβρη του 49 έγινε η δίκη που τις απάλλαξε γιατί δεν
υπήρχε αντικείμενο κατηγορίας πια Έτσι μετά 18μηνη προφυλάκιση
τις άφησαν ελεύθερες
Έμεινε πια μόνο ο Νικόλας Μετά από κυνήγι και περιπλανήσεις
πήγε στην Πάτρα στο σπίτι της αδελφής της μάνας του
δουλεύοντας οικοδομή και σε τουβλοκάμινα (τις μόνες δουλειές
που μπορούσαν να βρουν οι διωκόμενοι ) προσπαθούσε να
βοηθήσει Τότε ήταν που η γυναίκα του Χαράλαμπου πέθανε
Οι κακουχίες της φυλακής την είχαν κάνει φυματική και δεν
άντεξε Έμειναν κορίτσι και αγόρι ορφανά και από μανά
Ευτυχώς τα παιδιά με δυσκολίες βρήκαν τον δρόμο τους
Ο Νικόλας πήρε στην Πάτρα την μάνα του και την γυναίκα
του Γεράσιμου με τα δυο αγόρια και κει συνέχισαν τον αγώνα
για να μεγαλώσουν τα παιδιά
Ο απολογισμός για την ΤΡΑΓΙΚΗ ΜΑΝΑ ήταν ΒΑΡΥΣ
Έχασε ΤΡΙΑ από τα ΤΕΣΣΕΡΑ ΑΓΟΡΙΑ της Πλέον όλη η
λαχτάρα της ήταν για τον Νικόλα και τα εγγόνια της
Γραφεί ο Νικόλας επί λέξει
Κι εγώ ήταν δυνατόν να μη ΛΑΤΡΕΥΩ ΜΙΑ ΜΑΝΑ ΣΑΝ ΑΥΤΗ
ΤΗΝ ΕΙΧΑ ΙΝΔΑΛΜΑ ΜΟΥ ΑΞΙΖΕ ΤΟΝ ΣΕΒΑΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΛΑΤΡΕΙΑ ΜΟΥ
Όσοι την ήξεραν την περιέβαλαν με σεβασμό και στοργή
Μόνο όσοι δεν κατάλαβα το μεγαλείο της δεν έδειξαν το
απαιτούμενο σεβασμό
Μετά τους σεισμούς του 1953 έμεινε στο χωριό έως το 1963
που αρρώστησε βαριά και πήγε στην Πάτρα
Είχε συντροφιά την εγγονή της που είχε και τ όνομα της
και τον εγγονό της τον Θανάση παιδιά του Νικόλα
Μετά την ανάρρωση της πήγε στο χωριό τον χειμώνα
του 1964 για να μαζέψει τις ελιές της Τότε ήταν οι
περίφημες εκλογές για την Δημοκρατία που στην
Κεφαλονιά (αλλά και σε άλλους νομούς ) η ΕΔΑ για
να βοηθήσει την Εν Κέντρου δεν κατέβασε υποψηφίους
Όταν οι χωριανοί της ΕΔΑ της είπαν να ψηφίσει Γ Παπανδρέου
Τους ρώτησε <ΓΙΑΤΙ> Της είπαν ότι αυτή είναι η γραμμή
Δεν πίστευε αυτά που άκουγε Δεν είπε τίποτε αλλά
ΨΗΦΙΣΕ ΛΕΥΚΟ
Όταν μετά τις εκλογές συναντήθηκε με τον Νικόλα του
είπε <Θα σου ένα μυστικό αλλά μη με μαλώσεις >
Ο Νικόλας <Καλά τόσο σοβαρό είναι >
<Ναι δεν ακλούθησα την γραμμή του κόμματος Δεν
Ψήφισα Παπανδρέου Δεν μπορούσα να ψηφίσω αυτόν
που έκανε τόσο κακό στο κόμμα>
Έφτασε η Μαύρη Μέρα 21 Απρίλη 1967 Η χούντα
συλλαμβάνει τον Νικόλα μαζί με χιλιάδες άλλους και
τον στέλνει εξορία στο Λακκί Λέρου Εκεί έμεινε
έως 12 Αυγούστου 1970 Η Μίλια μετά την εξορία
του Νικόλα έφυγε πάλι στο χωριό μην αντέχοντας
τις πιέσεις να γράψει στον Νικόλα να κάνει δήλωση
Όταν άφησαν τον Νικόλα την πήρε πάλι στην Πάτρα
Πέθανε τον Γενάρη του 1971 αφού άντεξε τόσα
Η εγγονή της η Μίλια που μεγάλωσε μαζί της στο
χωριό την ρωτούσε για την πολυτάραχη και βασανισμένη
ζωή της Περιγράφει ορισμένες στιγμές της
Δεν ξέρω αν μπορεί άνθρωπος όποιος κι αν είναι
να περιγράψει το μεγαλείο αυτής της ΗΡΩΙΔΑΣ ΜΑΝΑΣ
Εγώ μέχρι σήμερα δεν μπόρεσα να καταλάβω πως
εύρισκε τόση Δύναμη και τόση περηφάνια όταν έλεγε
<Παιδί είμαι περήφανη και έχω το κεφάλι ψηλά γιατί τα
παιδιά μου δεν έβλαψαν κανένα αλλά αγωνίστηκαν και
έδωσαν ότι πολυτιμότερο είχαν για το καλό του λαού
και την προκοπή του τόπου
Πιστεύω ότι αυτό της έδινε τόση δύναμη να αντέχει να
βλέπει το σπίτι της έρημο και το κεφάλι της σκεπασμένο
πάντα με το μαύρο μαντήλι που της χάρισαν τα παιδιά
της όπως έλεγε
Μερικές φορές ρώτησα πως αντέδρασε όταν έμαθε τα
μαντάτα Τα μάτια της βούρκωναν και έλεγε <Μη ρωτάς
παιδάκι μου δεν περιγράφετε αυτό>
Εκείνο που επαναλάμβανε πάντα και την έκανε να
πονάει περισσότερο ήταν ότι τα παιδιά της δεν τα
σκότωσαν Γερμανοί αλλά συνεργάτες τους <Τώρα
όλοι αυτοί είναι σε θέσεις ενώ οι αγωνιστές που
έδωσαν και την ζωή τους για την λευτεριά και την
προκοπή διώκονται>
Επιθυμούσε να δει το κομα ΛΕΥΤΕΡΟ και ΝΟΜΙΜΟ
για να δικαιωθει η θυσια των παιδιων της
Δυστυχως δεν προλλαβε
Πηγή Περιοδικό ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
Τεύχος 134 ΑΠΡΙΛΗΣ –ΙΟΥΝΗΣ 2007
Αφήγηση ΝΙΚΟΛΑΣ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΣ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ
Παιδί της ΜΙΛΙΑΣ
ΘΕΙΑ ΜΙΛΙΑ ΑΠ ΟΣΟ ΣΕ
ΑπάντησηΔιαγραφήΗΞΕΡΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ
ΑΠ ΟΤΙ ΑΚΟΥΓΑ ΜΠΟΡΕΙ
ΤΟ ΜΑΝΤΗΛΙ ΣΟΥ ΝΑ
ΗΤΑΝ ΜΑΥΡΟ ΑΛΛΑ
Η ΚΑΡΔΙΑ ΣΟΥ ΗΤΑΝ
ΚΑΤΑΛΕΥΚΗ