ΓΑΒΡΙΛΗΣ ΜΑΝΤΕΛΗΣ ΠΕΡΑΣΑΝ ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ

 

                                      

Πέρασαν πενήντα χρόνια από την Μαύρη μέρα που
κόπηκε Βίαια  το νήμα της Ζωής του Γαβρίλη 
Ανατροπή του Τρακτέρ που οδηγούσε ήταν η αιτία
του ΤΡΑΓΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ που σκόρπισε τεράστια
Θλίψη στους δικούς του, σε φίλους και γνωστούς
Ο Γαβρίλης ήταν αγαπητός στους πάντες
Ακόμα και σ αυτούς που τον κυνήγησαν λόγω
των φρονημάτων του Τόσο  στα μαύρα χρόνια μετά
τον εμφύλιο όσο και την εποχή της χούντας
Ο Γαβρίλης ήταν μαύρο πρόβατό για το σύστημα
Ήταν το Πρώτο από τα επτά παιδιά του Αποστόλη
και της Αναστασίας Μαντέλη που Βίωσαν και οι
Δυο τον Τραγικό του Θάνατο
Γεννήθηκε στα Δαμουλιανάτα το1925 Έζησε στο
Χωριό όλη του την ζωή εκτός από κάποια χρόνια
που οι τότε κυβερνήσεις τον έστελναν διακοπές
Αναψυχής στα Ξερονήσια  
Η ζωή του Γαβρίλη όπως μου την έχουν διηγηθεί αλλά
και όπως τον έζησα εγώ πολλά χρόνια κοντά του
Ήταν αδελφός της ΜΑΝΑ μου που και αυτή έφυγε νωρίς
Από μικρός έδειχνε την έντονη προσωπικότητα του
Πάντα προσπάθησε με οποιαδήποτε κόστος να
αγωνίζεται για το δίκαιο
Στα 18 του χρόνια 1943 τον συνέλαβαν οι Γερμανοί
Καταχτητές και το οδήγησαν στα κρατητήρια στην Αγία
Θέκλη Αφορμή ήταν γι αυτούς κατασκοπία
Τι είχε γίνει Από το κοπάδι του με τις γίδες μια βρήκε τρόπο
να περάσει την περίφραξη και να μπει σε απαγορευμένη
Περιοχή που ήταν γύρω από το Γερμανικό φυλάκιο στο ΚΟΜΑΤΙ
Αυτός μπήκε μέσα για να την φέρει πίσω
Ευτυχώς γι αυτόν τον συνέλαβαν αλλά δεν το εκτέλεσαν επί τόπου
Όμως η κατηγορία ήταν πολλή βαριά Μπήκε στον χώρο τους
Ήθελαν να μάθουν γιατί το έκαμε 
Μια Γερμανίδα παντρεμένη στο Ρίφι  που πολλές φορές την
χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί σαν διερμηνέα κατάφερε να
τους πείσει και να τον γλυτώσει
 Όμως τον κράτησαν αρκετές μέρες στην φυλακή χωρίς να
ξέρει κανείς που βρισκόταν
Ήταν οργανωμένος στην ΕΠΟΝ τότε Ευτυχώς και δεν το
έμαθαν αυτό οι Γερμανοί 

                             Ο ΓΑΒΡΙΛΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΧΩΡΙΑΝΟΙ ΕΠΟΝΙΤΕΣ

Μετά την απελευθέρωση άρχισαν τα μεγάλα του βάσανα
Η αριστερή του πορεία τον οδήγησε στα Ξερονήσια και 
στην ΙΚΑΡΙΑ διότι δεν < συνεμορφώθην προς τας Υποδείξεις >

Όταν τελικά μετά 2 χρόνια τον αφήσαν γύρισε στο χωριό
που έζησε μέχρι το ΑΔΙΚΟ ΤΕΛΟΣ του
Άρχισε να ασχολείται με το εμπόριο σε συνεργασία με τον
αδελφικό του φίλο το Ζαχαρή Απολλωνάτο
Τα καλοκαίρια Ιούλιο και Αύγουστο λειτουργούσε στην
Πλαγιά στο σπίτι που ακόμα στέκεται όρθιο καφενείο
της εποχής εκείνης

Όμως ο ΦΟΒΕΡΟΣ ΣΕΙΣΜΟΣ του 1953 άλλαξε τα Πάντα
Όταν μετά 2-3 χρόνια άρχισε η ανοικοδόμηση ο Γαβρίλης
όπως και όλοι οι Νέοι που δεν έφυγαν από το χωριό δούλεψαν
σε οικοδομικές εργασίες

Από το 1957 πήρε από τα αδελφούς Άκη Σπυράκη Παναγάκη
Λοβέρδους την διαχείριση της Ιδιοκτησίας τους στην Γερασιά
Ξεκίνησε την αγροτική και κτηνοτροφική εκμετάλλευσή
Πολλοί χωριανοί εύρισκαν στις αγροτικές του εργασίες  την
δύσκολη εκείνη εποχή μεροκάματο
Ήταν τότε που όλες οι αγροτικές εργασίες στο κάμπο της
Γερασιάς γινόταν με τα χέρια Τα μηχανήματα άρχισαν να
έρχονται μετά το 1970 Δυστυχώς και το πρώτο Τρακτέρ
το 1973 που στοίχισε την ζωή του
Παράλληλα ο Γαβρίλης ήταν  πολύ καλός Τυροκόμος που
εκτός από εξαιρετική φέτα  έφτιαχνες πολύ ωραίο ξεροτύρι
όπως το έλεγαν (το γνωστό σήμερα κεφαλοτύρι)
Άνθρωπος ευθύς και δίκαιος με μεγάλη αγάπη και φροντίδα
προς τους συνανθρώπους του που είχαν ανάγκη
Η βοήθεια πάντα διακριτική Αν ήταν δυνατόν απέφευγε να
μαθαίνει ο άλλος από που είναι η βοήθεια  Έδινε πάντα
εργασία σε χωριανούς  που δύσκολα εύρισκαν κάπου αλλού δουλειά
Η χούντα των συνταγματαρχών κυνήγησε πάλι τον Γαβρίλη
Τον συνέλαβαν νύχτα στο σπίτι του  Η σύλληψη και η μεταφορά
στην χωροφυλακή στην Αγία Θέκλη έγινε από γνωστούς του
έμπιστους της χούντας Ανθρώποι που είχαν φάει και πιει στο
σπίτι του  Αυτοί με σκυμμένο το κεφάλι και ο Γαβρίλης με το
απαράμιλλο χιούμορ τους έδινε συμβουλές
Ακολούθησε η κράτηση του σε Ληξούρι και  Αργοστόλι
Μετά ελεύθερος με υποχρέωσή την παρουσία στην χωροφυλακή
Στην αρχή καθημερινά ύστερα πιο αραιά Μαζί του και αρκετοί
άλλοι Δαμουλιανάδες
Το ανήσυχο πνεύμα του Γαβριήλ τον οδήγησε να προχωρήσει
σε εκσυγχρονισμό της αγροτικής καλλιέργειάς στην Γερασιά
Στην αρχή με φρέζα χεριού και στην συνεχεία με τρακτέρ
Δυστυχώς όμως Ανατροπή του τρακτέρ ήταν η αίτια του
ΤΡΑΓΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΥ
Ήταν μεσημέρι 27-12-1973

Το ΤΡΑΓΙΚΟ ΝΕΟ διαδόθηκε αστραπιαία παντού όπου τον γνώριζαν
Η τεράστια κοσμοσυρροή για αποχαιρετισμό ήταν ο ελάχιστος
ΦΟΡΟΣ ΤΙΜΗΣ για ένα ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΑΝΘΡΩΠΟ  Αυτό ήταν  
Ο ΓΑΒΡΙΛΗΣ ΗΤΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Μόνο να βοηθήσει προσπάθησε στην ζωή του χωρίς ΠΟΤΕ
να βλάψει κάποιο
Γι αυτό και όσοι τον γνωρίσαν ΔΕΝ ΤΟ ΞΕΧΑΣΑΝ ΠΟΤΕ

 Η ΦΩΤΟ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΚΑΡΤ ΠΟΣΤΑΛ

ΠΛΑΤΕΙΑ ΒΑΛΛΙΑΝΟΥ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ

Ονομαστός  ήταν ο Γαβρίλης για δυο αλλά προτερήματα 
ΤΙΣ ΡΙΜΝΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΦΑΡΣΕΣ ΤΟΥ
Ήταν πολύ κάλος Ριμαδόρος Οι ρίμνες του άφησαν εποχή
Από την πένα του δεν ξεφευγε κανένας Χωριανοί, φίλοι , συγγενείς
Γι όλα τα ενδιαφέροντα γεγονότα του χωριού ακολουθούσε
και μια Ρίμνα του
Κάποιος χωριανός είχε πει τότε
Σε τούτη εδώ την εποχή όλοι εχθροί και φίλοι
Σκιάζονται μήπως μπλεξουνε στην πένα του Γαβρίλη
Πράγματι είχε δίκιο Ακόμα και στον πατέρα του είχε γράψει
Για τις ρίνες αλλά και τις φάρσες του μπορεί να γραφτεί βιβλίο
 

Αποσπάσματα από κάποιες Ρίμνες του μόνο για το
τρόπο γραφής του
 
Ήταν αρχές δεκαετίας 50  Ένας χωριανός έμενε μόνιμα
κάτω στην Γερασιά  Βλέποντας τον στο χωριό έγραψε 
 
Μέγα Γρηγόριε πως ήρθες στο χωριό σου
Μήπως ετσακώθηκες με το αφεντικό σου
Και η ποιητική του απάντηση
Γαβρίλη δεν τσακώνομαι εγώ με τον Νικόλα
είμαστε κι οι δυο κουφοί και συμφωνούμε σ όλα
 
Ο Λιθοβολισμός του Απόστολου
Αφορά ένα καυγά του πατέρα του που κατέληξε σε
Πετροπόλεμο
 
Κάποια τετράστιχα 
 
Τον Πρωτομάρτυ Στέφανο
λιθοβόλησαν Εβραίοι
και μένα πετροβόλησαν
ψες βράδυ οι Βινιεραίοι
 
Τότονες ο κακόμοιρος
σαν είδε τα δεινά του
μια διαθήκη ετοίμασε
ν αφήσει στα παιδιά του
 
Εκεί που ελογάριαζε
δεκάδες και μονάδες
αμέσως μαζευτήκανε
όλοι οι Δαμουλιανάδες
 
Ήταν ένα πανόραμα
ούτε στην Νέα Υόρκη
που όλοι τριγυρίζανε
ξυπόλυτοι και ζόρκοι
 
 
Οι βάρκες πλέανε  κοντά  
και ρίξανε αρμίδια
τση Μαργαρίτας έσπασαν
όλα τα κεραμίδια

 Ξαφνίστηκε η κακομοίρα
αφού βαθιά κοιμόταν
σαν μια πεντάλιτρη πλακιά
της έσπασε την πόρτα

Στο δρόμο επετάχτηκε
του Αντριελή φωνάζει
σαν βγήκε με την νυχτικιά
όλο τον κόσμο σκιάζει

Στα πόδια όλοι το ‘βαλαν
ωσάν τους αρουραίους
έτσι γλύτωσε ο Απόστολος
από τσου Βινιεραίους
 
Η επόμενη αφορά την κλοπή ενός κόκορα σε αρραβώνα
Ήταν έθιμο σε αρραβώνες η γάμους να κλέβουν φίλοι
από το σπίτι της νύφης κάποιο ζώο (κότες κουνέλια)
που είχαν όλοι στις αυλές τους χωρίς όμως να τους
καταλάβουν οι γονείς
 
 
Αφού  είχες  κότες  σπίτι  σου 
και  κόκορα  μεγάλο
γιατί  παπά  με  κάλεσες 
να ρθω  στο  Καραβάδο
 
Φαίνεται  παππούλη  μου
πως  το χες  προμελέτη
να  φανερώσεις  στο  κοινό 
τον  ξάδερφο  σου  κλέφτη
 
Είχε  λεβέντικο κορμί
το  στυλ  ήτανε  ωραίο
και  το  ποτήρι  το  κρασί 
τον  έκανε  σπουδαίο
 
Να  έχεις  τέτοιον πετεινό 
Φαγά,  αναιδή,  αυθάδη,
ν ανησυχεί  όλο  το  χωριό
κάθε  πρωί  και  βράδυ
 
Έτσι  λοιπόν  οι  κότες  σου
Βρήκανε  ευκαιρία 
και  στείλανε  τον  κόκορα
Παππούλη  εξορία
 
Δεν θέλω όμως Δέσποτα
να σου τα πω και όλα
πέρασε βάσανα πολλά
πριν μπει στην κατσαρόλα
 
Σου γράφω όμως μερικά
που πρέπει να τα ξέρεις
αν συνεχίσεις έρευνες
τον κόκορα να εύρεις
 
Ήταν όμως παλιόπουλο
κι έκανε φασαρία
ώσπου τον περιέλαβε
μια καλή κυρία
 
Όλα αυτά Παπούλη μου
δεν είναι ευχές και νότες
τον είδα που τον έβραζαν
παρέα με δυο κότες
 
Σου λέω όμως Δέσποτα
ορθά, κοφτά , σταράτα
Συγκεκριμένα γέμισε
μόνος του δέκα πιάτα
 
Οι περίφημες φάρσες του Γαβρίλη που πάντα
αρέσαν ακόμα και σ αυτόν που τις δεχόταν
Η κλοπή του πατσά του Κούτσουρα
Ο Τάσης ο Θεοφιλάτος (Κούτσουρας) την ημέρα
εκείνη έλεγε στο Μαγαζί του Σαράντη (έτσι έλεγαν
στο χωριό τον συνδυασμό μπακάλικο , καφενείο )
ότι το μεσημέρι έχει ένα εξαιρετικό πατσά
Ο Γαβρίλης ήταν εκεί και άκουσε τον Τάση Τότε
σκέφτηκε να κλέψει τον πατσά από την κατσαρόλα
και ν αφήσει τον Τάση μόνο με την όρεξη
Το σχέδιο μπήκε σε εφαρμογή με την βοήθεια και
άλλων νέων της εποχής  εκείνης Ο ένας φώναξε την
Ανδρονίκη έξω ότι τάχα κάτι την ήθελε Ο Γαβρίλης
μπήκε από το παράθυρο με μια άδεια κατσαρόλα
Άδειασε τον πατσά στην άδεια κατσαρόλα και γέμισε
την κανονική νερό και την άφησε να βράζει
Ο πατσάς έφυγε από το παράθυρο Όταν πήγε ο Τάσης
να φάει του είπε η γυναίκα του πως ο πατσάς χάθηκε
Υποψιάστηκε τι έγινε άλλα πως να κατηγορήσει τον
Γαβρίλη που ήταν μαζί του συνέχεια Βέβαια τα  10
λεπτά που έλλειψε ήταν αρκετά
Τέτοιες φάρσες ήταν πολύ συνηθισμένες στο χωριό
τις 10ετιες 50 60  Σε τραπέζια αρραβωνων η γάμων
για τα ταψιά με το φαγητό στους φούρνους έβαζαν
φρουρούς για να μην τα κλέψουν όπως ήταν το
έθιμο και μείνουν οι καλεσμένοι χωρίς φαγητό
Πάντα πρωταγωνιστής σ αυτά ο Γαβρίλης      
Αυτά είναι πολύ λίγα για να καταλάβει κάποιος
ποιος ήταν ο Γαβρίλης που έφυγε ΑΔΙΚΑ πολύ νωρίς  
Παντρεμένος με την Άννα Θοδωρή Γεωργάτου από
τα Παρισάτα αποχτήσαν 3 παιδιά που τ άφησε
σε πολύ μικρή ηλικία
Ο Γαβρίλης αδελφός της μάνας μου ήταν δάσκαλος μου
για την πορεία στην ζωή μου
Έζησα πολλά χρόνια κοντά του Έμαθα πάρα πολλά
Ποτέ δεν προσπάθησε να μου επιβάλει κάτι
Μου έμαθε να ξεχωρίζω το καλο και το κακό 
Περισσότερο με τις ΠΡΑΞΕΙΣ του και λιγότερο με λόγια  
ΑΥΤΗ ΗΤΑΝ Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΓΑΒΡΙΛΗ ΠΡΑΞΕΙΣ ΟΧΙ ΛΟΓΙΑ
Γι αυτό 50 χρόνια μετά δεν έχει ξεχαστεί από κανένα
 
ΝΙΚΟΣ ΘΕΟΦΙΛΑΤΟΣ 
ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 2023

ΜΑΣ ΖΗΤΗΣΑΝ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ 

GAVRILIS MANTELIS FIFTY YEARS PASSED

 

Fifty years have passed since the Black day
the thread of Gavril's Life was violently cut.
Overturning of the tractor he was driving was the cause
of the TRAGIC DEATH that spread enormous
Grief to his family, friends and acquaintances.
Gavrilis was loved by everyone.
Even to those who chased him because
of his thoughts so much in the dark years after
the civil war as well as the dictatorship
Gavrilis was a black sheep for the system
He was the first of seven children of the Apostole
and of Anastasia Manteli, who also experienced
his Tragic Death
He was born in Damoulianata in 1925. He lived in
Village all his life except for some years
that the governments sent him in prison due to his thoughts.
The life of Gavril:
He was the brother of my MOTHER who also passed away early
From a young age he showed his strong personality.
Always try at any cost to fight for justice.
At the age of 18 in 1943 he was arrested by the Germans
Occupiers and took him to the detention center in Agia
Thekli  Aphormis was for them espionage
what had happened From his flock of goats one found a way
to pass the fence and enter forbidden
Area that was around the German outpost at KOMATI
He went in to bring her back
Fortunately for him, he was arrested but not executed on the spot
But the charge was very heavy He entered their space
They wanted to know why he did it
A German woman married in Rifi who many times
used by the Germans as an interpreter she managed to
convince them and save him.
  But they kept him in prison for several days without
anyone know where he was
He was organized in EPON at the time. Fortunately, he was not
Germans were not aware of that
After his release, his great suffering began.
His left course led him to prison(in Xeronisia and IKARIA) because he did not
< comply with the Instructions >
When they finally let him go after 2 years, he returned to the village
who lived to his UNJUST END
He began to engage in trade in partnership with
his fraternal friend Zaharis Apollonatos
In the summers of July and August it operated in
Plagia to the house that still stands coffee shop
of that era
But the GREAT EARTHQUAKE of 1953 changed everything
When after 2-3 years Gavrilis started the reconstruction
like all the Young people who did not leave the village worked
in construction work
From 1957 he took from the brothers Akis Spyrakis Panagaki Loverdos
the management of their Property in Gerasia
He started agricultural and livestock farming
Many villagers found in his agricultural work the
difficult at that time daily wage
It was then that all the agricultural work on plain
was done by hand. Machines started to
come after 1970 Unfortunately the first Tractor
in 1973 which cost him his life
At the same time, Gavrilis was a very good Cheesemaker who
besides excellent feta, made very nice xerotyri
as they called it (the well-known kefalotyri today)
An upright and fair man with great love and care
to his fellow men who were in need
His help was always discreet.
He always gave work for villagers who could hardly
find work elsewhere
The dictatorship of colonels hunted Gavril again
He was arrested at night at his home.The arrest and transportation
in the gendarmerie in Agia Thekli it was done by his acquaintances
trusted by the dictatorship People who had eaten and drunk at
his house They with bowed head and Gavrilis with the
incomparable humor gave them advice
He was then detained in Lixouri and Argostoli (at prison)
Then released with obligation to attend the gendarmerie
At first daily, then more rarely.
Gabriel's restless spirit drove him forward
in modernization of agricultural cultivation in Gerasia
At first with a hand tiller and then with a tractor
Unfortunately, the cause was the overturning of the tractor
OF HIS TRAGIC DEATH
It was noon on 12-27-1973
The TRAGIC NEWS spread like wildfire everywhere
The huge crowd to say goodbye was the minimum
honor for a GREAT MAN
Gabrilis was HUMAN
He only tried to help in his life without EVER
harm someone
That's why even those who knew him NEVER FORGOT