ΤΟΥ ΑΗ ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥ ΛΑΜΠΑΔΙΑΡΗ

«Περνώ από τον κακόχρονο και πάω στον καλόχρονο»

Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός

Μια από τις γιορτές του Ιουνίου είναι και αυτή του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδάρη. Συγκεκριμένα τις 24 του Ιουνίου γιορτάζουμε το Γενέθλιο του Ιωάννου του Προδρόμου, έξι μήνες ακριβώς πριν από τα Χριστούγεννα, δηλαδή τη γέννηση του Χριστού.  Ωστόσο και οι δύο μεγάλες αυτές γεννήσεις βρίσκονται σε αντίθετες ημερομηνίες και εποχές που έχουν σχέση με τις τροπές του Ηλίου και την αύξηση και την ελάττωση  του φωτός, δηλαδή της  ημέρας και της  νύκτας. Είναι αλήθεια αλλά και ιστορικά τεκμηριωμένο, ότι, πολλές εορτές και θρησκευτικές εκδηλώσεις του Χριστιανισμού είναι «τοποθετημένες»  πάνω σε αρχαιοελληνικές γιορτές και  σε ημέρες τελετών των αρχαίων Ελλήνων. Αυτό  βέβαια δεν έγινε τυχαία, ούτε  από άγνοια των ταγών του Χριστιανισμού.( Το θέμα αυτό είναι πολύ μεγάλο και δεν είναι εύκολο  να παρουσιαστεί σε ένα άρθρο, λόγω χώρου).

            Στις κεφαλονίτικες παροιμίες υπάρχει αυτή η γνώση που μιλά για τις τροπές του ηλίου και το μεγάλωμα και το μίκρυμα της ημέρας και της νύκτας.

«Από  του Χριστογέννου  αξαίν’ η μέρα,

νια δρασκελιά κοκόρου»  Παλική

ή « Χριστός γεννάται, το φως αξαίνει,

και το σκοτεινό μικραίνει.» Παλική

και «Από τ’ άη –Γιαννιού του Λαμπαδάρη,

η μέρα παίρνει τα πίσω»

Έτσι, ο ήλιος έχει μια σχέση  με τη γέννηση του Χριστού, αλλά και με τον Ιωάννη  τον Πρόδρομο και για τον δεύτερον όπως μας λέει  ο Ευαγγελιστής Λουκάς  ( κεφ. 1,8-20) ήταν έξι  μήνες μεγαλύτερος από τον Ιησού. Αφού λοιπόν η γέννηση  του Χριστού, ορίστηκε από την εκκλησία  25 Δεκεμβρίου, (Εορτή του Ηλίου –Απόλλωνα) χειμερινές τροπές του ηλίου, όρισαν  6 μήνες  νωρίτερα  την γέννηση του Ιωάννη, στις θερινές τροπές του ηλίου στις 24 Ιουνίου. Συνήθως την ημέρα αυτή ανάβονται μεγάλες φωτιές, που σαν συνήθεια έρχεται από τα αρχαία χρόνια. Μάλιστα πηδούμε πάνω από τη φωτιά , πράξη που τη θεωρούμε καλή για την υγεία μας.

               Ο Χριστιανισμός δικαιολογεί το άναμμα της φωτιάς στη συγκεκριμένη γιορτή, ως συνήθεια, που είχαν οι άνθρωποι για να διαλαλούν ένα γεγονός  και να ενημερώνουν αυτούς που έβλεπαν  τη φωτιά από μακριά. πως κάτι καλό συμβαίνει  Όπως σημειώνει ο Λουκάς (1,65) για τον πρόσκαιρο τοκετός της Ελισάβετ , που γέννησε τον Ιωάννη,  εθεωρήθη θαυμάσιο γεγονός  με αποτέλεσμα  «να διαλαλείτο το εν όλη τη ορεινή της Ιουδαίας»  με το άναμμα της φωτιάς. Αυτός  είναι ο λόγος που την παραμονή του Αγίου Γιαννιού ανάβουμε φωτιές. Αυτό βέβαια συνέβαινε από τα  αρχαία χρόνια  έως και τον 19^ον  αιώνα και ήταν ένας τρόπο επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων.

               Στην ελληνική λαογραφία όπως είπαμε διατηρείται το άναμμα της φωτιάς  στη γιορτή του Αϊ Γιάννη του Λαμπαδάρη, που στην πορεία η γιορτή αυτή πήρε πολλά ονόματα, λόγω της φωτιάς και τις τροπές του ηλίου, {Αϊ Γιαννιού του Λιοτροπιού ή Λιτροπίου ή Λουτρόπους ή του Λαμπαδάρη….. }.

 Στο νησί μας διατηρούνται  (και ορισμένα  έχουν αναβιώσει) αρκετά έθιμα που αφορούν αυτή την ημέρα και πιστοποιούν ακόμα μια φορά, ότι παρ’ όλες τις κατακτήσεις, η ψυχή  και μνήμη αυτού του λαού, έμεινε Ελληνική.

«Να σηκωθείς χαράματα και να πρωτοκοιτάξεις τον ήλιο στη χαμηλή του ανατολή « ορίζοντα»  βάζοντας μαύρο πανί ή σκούρο γυαλί στο μάτι σου. Θα τον δεις να στριφογυρίζει». Είναι μια φράση που κρύβει τη δύναμη του τελετουργικού εθίμου και την πίστη, του ότι γίνεται στο Σύμπαν και στη Γη μας έχει την ενέργειά του και της δράσης το αποτέλεσμα.  

               Επίσης το έθιμο του «Κλήδονα» που συνεχίζεται σ’ όλον τον ελλαδικό χώρο, με εύκολη ανανεωτική ικανότητα, από τις ομάδες των κοριτσιών. Η λέξη «Κλήδονας», ήδη από τον Όμηρο,{αρχ. κληδών =φήμη} σήμαινε λόγο ή άκουσμα οιωνισμού. Το ρήμα είναι κληδονίζω- ομαι = μαντεύω. Υπάρχουν και άλλα έθιμα που από τόπο σε τόπο διαφέρουν, αλλά όλα έχουν τη ρίζα τους στα αρχαία χρόνια.

«Ο Γληγοράκης»

               Στο Ληξούρι γινόταν από παλιά το έθιμο του ανάμματος της φωτιάς με την ονομασία «Γληγοράκης»   και μάλιστα κάθε γειτονιά έκανε το δικό της άναμμα. (συνοικία Κουράτων, Αγίου Γερασίμου και Δεμπονεράτων).

Ιδιαίτερα πρωτοστατούσε σε αυτό το έθιμο η συνοικία των Μαρτσελάτων –Λεγατάτων, που το διατήρησε και στις δεκαετία του 1980. Πρωταγωνιστές ήταν οι : Μαρίκα οι Βιτωράτου (Λάλουκα ), η Κάτε η Φαμπρίτση, η Ειρήνη Μωραΐτη, Σπύρος Παρίσης (Κουτσοπούλης) και Ευγενία και  ο Μπάμπης Μαρκάτος , ο Παναγής Καντιλιώτης και η Λιλή Καντιλιώτη, η Δήμητρα Παγώνη και άλλες γειτόνισσες.    Ατόνησε και έπειτα από πρόταση της Πολιτιστικής Επιχείρησης του Δήμου Παλικής, του Γεράσιμου Σωτ. Γαλανού  σε  συνεργασία με τους Μαρτσελάδες αναβίωσε  το 1995 και συνεχίζει έως σήμερα.

               Στο Ληξούρι το έθιμο το ονομάζουν «Γληγοράκη»  και κάθε χρόνο μέσα από μια απλή τελετή πραγματοποιούν το άναμμα της φωτιάς.

Ο «Γληγοράκης» είναι ένα ομοίωμα ανθρώπου  με το όμορφο κουστούμι του και την τραγιάσκα του, καθισμένος σ’ ένα θρόνο  με τα δώρα του και το τσιγάρο του. Ο Ληξουριώτικος λαός, σε αυτό το φανταστικό  πρόσωπο έβλεπε  τον καλόν άνθρωπο, που περιπλανιέται από τόπο σε τόπο  για να βοηθήσει τους ανήμπορους ανθρώπους και ιδιαίτερα να ξεγεννήσει τις ετοιμόγεννες που είχαν ανάγκη. Ο Γληγοράκης είναι μια σατιρική μορφή του υποτιθεμένου μάμου της Ελισάβετ, μητέρα του Προδρόμου Ιωάννη και που προσφέρθηκε να την ελευθερώσει από τον δύσκολο τοκετό της. Στο ομοίωμα που έφτιαχναν  οι  παλαιότεροι στα Μαρτσελάτα και Λεγατάτα έδιναν και άλλες ιδιότητες κοινωνικού περιεχομένου και έτσι ήταν ένας λόγος να εκφράσουν τις εσωτερικές τους ανησυχίες και τους προβληματισμούς.

               Στα  Μαρτσελάτα η διαδικασία για το φτιάξιμο του ανθρώπινου ομοιώματος γίνεται με μια «τελετουργία», μέσα από το πνεύμα της φιλίας και της καλή γειτονίας, μα πάνω από όλα με άμιλλα και συνεργασία για να πετύχουν το καλύτερο  αποτέλεσμα. Κατά τη διαδικασία του φτιαξίματος του «Γληγοράκη», δε λείπουν και τα αστεία και τα άλλα κωμικά στοιχεία, που οι συμμετέχοντες εκφράζουν με πολλή χαρά Το έθιμο στην συνοικία των Λεγατάτων -Μαρτσελάτων  έχει πάρει και άλλες διαστάσεις, εφόσον το περιμένουν πολλοί κάτοικοι και από άλλες συνοικίες και επίσης το παρακολουθούν και πολλοί ξένοι.

               Το έθιμο στα Μαρτσελάτα γινότανε και  γίνεται δραματοποιημένο διατηρώντας ένα σατιρικό χαρακτήρα που θυμίζει την παλιά κωμωδία  των Ψευτογιατρών που παιζόταν παλιά στα Επτάνησα.

Αφού φτιαχτεί το ομοίωμα το μεταφέρουν στην κοντινή πλατεία και εκεί «παίζεται»  η δραματοποίηση, ακούγονται κάποια ποιήματα και διάφορα κείμενα και οπωσδήποτε και η διαθήκη του «Γληγοράκη».

Η εκδήλωση αυτή «θέλει να κρατήσει το χρόνο της» , να την χαρούν οι συντελεστές της και  τέλος να κάψουν το ομοίωμα δημιουργώντας τη φωτιά του Αϊ –Γιάννη, που πηδώντας πάνω από αυτή, αποβλέπουμε στην ανανέωση  και στην ενίσχυση της υγείας μας,  μπαίνοντας σε μια νέα χρονική περίοδο. Αυτοί που πηδούν πάνω από τη φωτιά, λένε  « Περνώ τον χρόνο τον κακό και πάω στον καλόν» ή «περνώ από τον κακόχρονο και πάω στον καλόχρονο». Η πράξη αυτή έχει μια μαγική σημασία, γιατί αντλεί νέα δύναμη.

               Επίσης , σήμερα, το έθιμο του «Γληγοράκη», με σκοπό να παραχθεί η φωτιά γινόταν έβς το 2010 και στην συνοικία των Δεμπονεράτων στο Ληξούρι, με πολλή επιτυχία  έπειτα από ενέργειες του Γεράσιμου Μεσσάρη και των γειτόνων της γειτονιάς του. 

               Αυτοί οι μαντικοί σκοποί διατηρούνται και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, με αρκετές παραλλαγές  και αρκετούς μαντικούς τρόπους. Πρέπει να τονίσουμε πως το έθιμο όποια μορφή και να έχει, θέλει να εγκωμιάσει τον ήλιο, όσο και, να μας προστατεύσει και να δημιουργήσει τη νέα φωτιά. Η εξήγηση που δίνει ο λαός είναι καθαρτήριος και η φωτιά είναι κατά τη λαϊκή πίστη, δύναμη.   

Τον κεφαλονίτικο λαό πάντως τον απασχόλησε το έθιμο και το οποίο το διατήρησε ιδιαίτερα στα χωριά.

               Πιο πολύ διατηρείται το έθιμο του κλήδονα  που το πραγματοποιούν ανήμερα τις 24 της εορτής του Αϊ –Γιαννιού, ενώ το άναμμα της φωτιάς γίνεται συνήθως  το βράδυ της παραμονής, δηλαδή τις 23 του μηνός. Φαίνεται πως ο κλήδονας και το άναμμα της φωτιάς ήταν στην αρχαιότητα έθιμα διαφορετικών εορτών και αργότερα τα έσμιξαν στην εορτή του Αϊ- Γιαννιού του Λαμπαδάρη.

               Ο Κλήδονας είναι ένα κομμάτι από μέταλλο μολύβι  που το λιώνουν και έπειτα το ρίχνουν σε ένα κανάτι με νερό και, όπως κρυώνει απότομα παίρνει διάφορα σχήματα τα οποία  το άτομο που ξέρει από μαντική τέχνη μπορεί να πει το μέλλον στο κορίτσι που γι’ αυτό έριξαν τον κλήδονα. Το νερό που είναι μέσα στο κανάτι πρέπει να είναι αμίλητο, δηλαδή από όπου το πάρει η κοπέλα ή η κάθε ενδιαφερόμενη δεν πρέπει να μιλήσει. Παλιά τα κορίτσια πήγαιναν και έφερναν το αμίλητο νερό,  που αμέσως μετά το γιόμισμα, το σκέπαζαν. Σύμφωνα με πληροφορίες που μας δίνουν στα βιβλία τους ο Ανδρέας Καλογηράς (Η Σάτυρα στην Κεφαλονιά, Αθήνα 1939, και εφημερίδα «Το Ζιζάνιον» ) φαίνεται πως το έθιμο του Κλήδονα  στην Κεφαλονιά , ήταν παρόμοιο με της υπόλοιπης Ελλάδας.

               Έπρεπε να είναι μεσημέρι του Άη –Γιαννιού, κάθονταν όλες μαζί γύρω από το κανάτι , που είχε μέσα τους κληδόνους και άρχιζαν να τραγουδούν  και να λένε ρίμες. Συνήθως έλεγαν «Κλειδώνουμε τον κλήδονα με τα’ άη –Γιαννιού τη χάρη, κι όποια έχει καλό ριζικό να δώσει να το πάρει». Σε κάθε μια ρίμα η επικεφαλής έβγαζε  και ένα κλήδονα, που υποτίθεται πως δεν γνώριζε ποιας είναι.  Πολλές φορές καταλάβαινε ποιανού κοριτσιού είναι  και έλεγε την κατάλληλη ρίμα  που αφορούσε το μέλλον του κοριτσιού. Οι κοπέλες τραγουδούσαν ρίμες και ερωτικά τραγούδια κατά τη διάρκεια που περίμεναν να βγάλει η επικεφαλής τον κλήδονα και να τον εξηγήσει. Πάνω σ’ αυτή τη συνήθεια ο Σατιρικός Μολφέτας έγραψε πολύ ωραίες σάτιρες και που σήμερα μας παρέχουν αρκετά λαογραφικά στοιχεία.  

               Άλλα κορίτσια έλιωναν θειάφι σε ένα κατσαρολάκι και μέσα σε αμίλητο νερό το έχυναν και αυτό όπως κρύωνε έπαιρνε διάφορα σχήματα τα οποία με κατάλληλη εξήγηση «μιλούσαν» για το μέλλον τους. Ο πιο γνωστός μαντικός τρόπος που γινόταν παλιά στο νησί μας ιδίως στα χωριά ήταν το μεσημέρι της γιορτής του  Αϊ –Γιαννιού , στις 12 ώρα να βρεθούν πάνω από ένα πηγάδι  με ένα καθρέπτη, σκεπασμένος από πίσω με ένα κόκκινο μαντήλι, να πέφτει ο ήλιος μέσα στο πηγάδι και έλεγαν κοιτώντας μέσα στο νερό :

Άη Πέτρο , Άη Παύλο, Άη Δώδεκα Αποστόλοι,

Άη Γιάννη Λαμπαδάρη, κάνε μου

και με τη χάρη έδεπα να βιζιτάρει.

Και μόλις κινείτο το νερό, τους παρουσιαζόταν κάτι από την τύχη τους ως εικόνα και καταλάβαιναν το μέλλον τους.

Θα μπορούσε να γραφτεί ολόκληρη μελέτη για τις νόστιμες ποιητικές  σάτιρες του Γεώργιου Μολφέτα  που δημοσίευε στο «Ζιζάνιον». Είναι σάτιρες που σχολιάζουν τα κακώς κείμενα της εποχής του, μα συγχρόνως δίνουν  και υπέροχες λαογραφικές εικόνες της εποχής εκείνης για τον κλήδονα.

«Ζιζάνιον» 28/ 6 /1897 Αριθ. Φυλ. 68, έτος ΣΤ.

«…………………………………………………

 Χαριτωμένα κι όμορφα του τόπου κοπελούδια,

χωρίς σπαβέντο τρέξετε ν’ ακούστε τα τραγούδια,

ν’ ακούστε μάντεμα  καλό για κάθε πολυφίλιτο,

π’ ο κλείδωνας σας το ‘βγάλε αφ’ το νερό τα’ αμίλητο,

Ελάτε , κοπελούδια  μου, να σας τα τραγουδήσω,

ελάτε ‘ μπιζουδάκια μου να σαςκαλοκαρδίσω.

Αφέντη άη Γιάννη μου και δώδεκ’ Αποστόλοι,

 αφήσατε τον Ουρανό κι ελάτε στ΄Αργοστόλι

ελάτε να βλοήσετε με τα’ άγιο σας χέρι, μια κατσαρόλα με νερό που γούρι θα σας φέρη, κι εύρετε σεις πουσθ’ άγιοι το μέσε και τον τρόπο, να παντρευτούν ή μορφονιές, πωπάληωσαν σ’ τον τόπο.

 Βλογήσετε μου το νερό κι οι άγιοι Φανέντες,

να βγάλω λιανοτράγουδα για τους απαλλαγέντες,

π’ αν δεν τους πλήγωσ’ ο Ετέμ με τα’ αναμμένο βόλι,

τους πλήγωσαν η φράολες που βγάνει τα’ Αργοστόλι.

Βλογήσετέ μου το νερό , θεάρεστοι πατέρες,

να ‘χφαριστήσω σερνικούς και μανοθυγατέρες.

Με την ευχή τα’ άη Γιαννιού πότρωγε τις ακρίδες,

κι ‘ όχι μεζέδες του σουβλιού σα μερικούς μπεκρήδες,

με την ευχή τ’ άη Γιαννιού του πρώτου θεοδόχου

βγάνω κλειδώνους Βασιληά, κλειδώνουςΔιαδόχου,

κλειδώνους για καθένανε που κάτι να σημαίνει,

κλειδώνους και για κάθε μια κυρά πουρβερωμένη.

………….

Έπειτα τι σας φταίω ‘ γω αν καμμιανής η μοίρα της,

θελήση  μες τον κλείδωνα να δείξει την αρμύρα της,

τι φταίω’  γω ο ‘ξηγητής, χρυσά μου κοπελούδια,

αν τύχη και σας πέσουνε ανάποδα τραγούδια ;

Σκεφθήτε το και μοναχές πως δεν είναι δουλειά,

αδίκως να με βάλετε και πάλιν σε μπελιά .

……………………………………………………..»

Στο ποιητικό κείμενο του Μολφέτα διατηρείται η ορθογραφία ως έχει.

ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΤΑ ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΑΤΑ

Την Κυριανή 24-6-18 έγιναν εκλογές στον Πολιτιστικό

Σύλλογο Δαμουλιανάτων Ριφιού

Και σ αυτές τις εκλογές δεν υπηρχε υποψήφιος από

το Ρίφι 

Αποτελέσματα των εκλογών

Εκλέγονται για το Δ Σ

1Τζουγανάτος Σπυράγγελος του Γεράσιμου

2 Θεοφιλάτου -Παντοπούλου Λούλα του Νικόλα

3 Ευαγγελάτου Νίκη  συζ  Μικέλη .

4 Βράχα-Αλιβιζάτου Διαμαντίνα του Σπύρου

5 Μαντέλη Αναστασία του Γαβρίλη

6 Αλιβιζάτου Αθηνά  του Περικλή

7 Αντωνόπουλος  Κώστας  του Σταύρου

Αναπληρωματικοί 

8 Κατσιβέλη  Μάγδα του Αποστόλη .

9 Κονταρά Ελένη του Θεοχάρη  

10 Αντωνόπουλος Άριστος  του Σταύρου

.

Για την Εξελικτική επιτροπή

1 Αλιβιζάτος Σπυροφώτης του Γιώργη

2 Τζουγανάτος Βαγγέλης του Θανάση

Γ.Ν .ΛΗΞΟΥΡΙΟΥ «ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΑΤΕΙΟ»

Το ΜΑΝΤΖΑΒΙΝΑΤΕΙΟ αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα αλλά εξακολουθεί να λειτουργεί  .  Η παθολογική κλινική λειτουργεί με αποσπασμένους γιατρούς του ΕΣΥ (από το Ρίο και κέντα υγείας Πάτρας).Μέχρι τώρα είναι για τον Ιούνιο Καταβάλλονται προσπάθειες και για  τους υπόλοιπους μήνες του καλοκαιριού  

Σε αναμονή βρίσκονται οι δυο προσλήψεις, δεν ξέρουμε ακόμα αν υπάρχει ενδιαφέρον για τις δυο θέσεις για μόνιμους παθολόγους.

Αυτά ανακοίνωσε  ο Αν Διοικητής κ Δημήτριος Δημουλιός

Ευχαριστεί όσους βοηθούν με διάφορους τρόπους την προσπάθεια

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η Διοίκηση και οι Εργαζόμενοι του Γ.Ν Ληξουρίου αισθάνονται την ανάγκη να εκφράσουν τις ευχαριστίες τους προς τους κάτωθι δωρητές οι οποίοι στηρίζουν έμπρακτα την Νοσοκομειακή δομή του Ληξουρίου προκειμένου οι κάτοικοι της περιοχής να έχουν την Υγειονομική Φροντίδα που δικαιούνται και τους αρμόζει με παθολόγους Ιατρούς.
Συγκεκριμένα ευχαριστούμε τους κάτωθι:

1.Κοινοπραξία οχηματαγωγών πλοίων «Ταξιάρχης» και τους μετόχους της, για την πρωτοβουλία διάθεσης δυο διαμερισμάτων για την διαμονή των Ιατρών παθολόγων που αποσπάστηκαν ή θα διοριστούν τουλάχιστον για ένα έτος.
2.Την εταιρεία «Kefalonian Lines» και συγκεκριμένα τον Δ/ντη κ.Σπυράγγελο Λυκούδη για την κάλυψη της μεταφοράς των Ιατρών αρχικά για τον μήνα Ιούνιο αρχικά και την δέσμευση του για την συνέχιση της πρωτοβουλίας.
3.Την εταιρεία Ιχθυοτροφεία Α.Ε και ιδιαίτερα τον Δ/ντη κ.Βολτέρα Ευάγγελο για την διάθεση καθημερινού γεύματος σε κατάστημα εστίασης της πόλης στους μετακινημένους Ιατρούς.

Οι παραπάνω ενέργειες αποδεικνύουν την αγάπη των επιχειρηματιών από το Ληξούρι για τον τόπο τους, την εταιρική κοινωνική ευθύνη που τους διακρίνει εδώ και χρόνια και το αμέριστο ενδιαφέρον προς τον συνάνθρωπο τους.

Ο Αναπληρωτής Διοικητής

Δημήτριος Δημουλιός

ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΗΡΩΕΣ

Το Ληξούρι θυμάται

-Το μνημόσυνο των πέντε-   στις  3-6-2018

Γεράσιμος Σωτ. Γαλανός

 Ήταν Ιούνιος  του 1944, ημέρα του Αγίου Πνεύματος και οι εκκλησίες του Ληξουρίου  ότι είχαν απολύσει, που έφτασε από το Αργοστόλι μια χιτλερική κουστωδία με επικεφαλής το μονόφθαλμο εγκληματία φρούραρχο της Κεφαλονιάς, Σπιτέλερ.  Τους Γερμανούς καλωσόρισε με ένα χαμόγελο προδοτικό στην παραλία του Ληξουρίου ο προδότης  Φλωριάς , που είχε ξεχάσει ποιοι είναι οι συμπατριώτες του.      

Η Γερμανική κουστωδία κουβαλούσε  μαζί της τους πέντε  αγωνιστές  από την Αγία Θέκλη,  που τους είχαν φυλακισμένους  πριν ένα μήνα  στις φυλακές Αργοστολίου.

          

 

 

Οι πέντε αγωνιστές πιάστηκαν από τους Γερμανούς σ’ ένα μπλόκο που έκανα στις αρχές Μαΐου του 1944 στο χωριό της Αγίας Θέκλης. Σ σύμφωνα με τις μαρτυρίες, τους Γερμανούς έφερε στο χωριό  μια Αγιαθεκλησιάνα,   επειδή κάποιοι σκότωσαν τον άνδρα της…  Οι Αγιαθεκλησιάνοι  ξέροντας πως κάτι τέτοιο θα γίνει, είχαν καταφύγει   οι περισσότεροι στα γύρω υψώματα του χωριού …

           Οι πέντε που πιάστηκαν  σε αυτό το μπλόκο ήταν ο Νιόνιος  Ρατσιάτος, καθηγητής φιλολογίας στο Γυμνάσιο Ληξουρίου 43 ετών, ο Σπύρος Αναλυτής με το ψευδώνυμο Κανάρης  22 ετών, ο Αντώνης Ληξουριωτάτος ή Καστρινός 35 ετών, ο Γαβρίλης Ραλλάτος επιστάτης του Λιβιεράτειου Γυμνασίου,  60 ετών και ο γιος του Βασίλης 25ετών.

 Οι Γερμανοί μετέφεραν τους κρατούμενους  στο κτήριο του Μαρκάτου και ταυτόχρονα  μερικοί Γερμανοί απ’ την κουστωδία  εξόρμησαν στα γύρω μαγαζιά για να βρουν καρέκλες και σκοινιά.

          Οι Ληξουριώτες είχαν εξαφανίσει σχοινιά και καρέκλες, ξέροντας τι θέλουν να κάνουν οι Γερμανοί, αλλά οι σκληροί κατακτητές αναζήτησαν το υλικό που ήθελαν από τις αποθήκες των μαγαζιών.

Κάτω από την πίεση των Γερμανών, είχε κατέβει στην πλατεία  κόσμος αρκετός για να του δείξουν οι κατακτητές την κρεμάλα των πέντε αγωνιστών.

Με τον κόσμο που είχαν συγκεντρώσει ζωσμένο ολόγυρα  με τα πυροβόλα, οι Γερμανοί σκαρφάλωσαν στα δύο πλατάνια προς την πλευρά που είναι σήμερα η «Άλφα Τράπεζα», έδεσαν τα καλώδια στα κλαριά, ετοίμασαν τις θηλιές και κάτω από κάθε μια έβαλαν ένα κασόνι.

Όταν όλα ήταν έτοιμα, έφεραν του αγωνιστές από το Μαρκάτο έχοντας στο πλάι τους το προδότη. Σε κάποια στιγμή ένας  Γερμανός διερμηνέας προχώρησε μερικά βήματα μπροστά και διάβασε την απόφαση «Εις θάνατο απαγχονισμού… σαν υπεύθυνους για αναρχοκομμουνιστικές οργανώσεις.»

          Διατάζουν του πέντε  αγωνιστές να κάμουν πέντε βήματα μπροστά και να σταθούν κάτω από τις θηλιές . Με το σύνθημα του Σπιτέλερ, οι Γερμανοί σήκωσαν στα χέρια τους τρεις, τον Νιόνιο τον Ρατσιάτο, τον Αντώνη Ληξουριωτάτο και τον Σπύρο τον Αναλυτή και προσπάθησαν  να τους περάσουν στο λαιμό τις θηλιές.  Ο Σπύρος Αναλυτής πρόλαβε  το δήμιο και πέρασε μόνος του τη θηλιά. Μέσα στη ματωμένη σιωπή που κυριαρχούσε στον κόσμο, ακούγεται η φωνή του Σπύρου Αναλυτή 22 χρόνων παλικάρι να φωνάζει περήφανα.   «Εσύ θα μας εκδικηθείς ελληνική τυραννομάχα νιότη. Ζήτω η Νιότη,  ΖΗΤΩ  η ΕΠΟΝ,  ΖΗΤΩ ΤΟ ΚΚΕ …»

          Ο ίδιος είχε γράψει πρωτύτερα ένα μήνυμα στο χώρο της φυλακής που τον έκλεισαν  μετά τη σύλληψή του. «Εγώ το σπόρο έσπειρα κατά της τυραννίας, εξού και θέλει θεριστεί καρπός ελευθερίας».

          Οι Γερμανοί τραβήξανε τα κασόνια και η ζωή για τους τρεις τελείωσε.  Οι δήμιοι φρόντισαν να δει ο γέρος Γαβρίλης  Ραλλάτος το παιδί του να πεθαίνει πρώτα. Το έβλεπε ο άμοιρος αρκετή ώρα, γιατί το σκοινί (καλώδιο) της κρεμάλας του Βασίλη Ραλλάτου είχε χαλαρώσει και η ζωή έδειχνε ότι γυρεύει πάλι να φτερουγίσει.  Μα η διαταγή του δήμιου Σπιτέλερ, ανάγκασε ένα Γερμανό να πιάσει  το καλώδιο με τον κρεμασμένο για να το τραβήξει προς τα πάνω. Ακολούθησε και δεύτερο κρέμασμα, όπως και έπειτα του γέρου πατέρα Γαβρίλη.

          Η ταφή τους έγινε  σε λίγα μέτρα έξω από το τότε Ληξούρι, στην Αμμούσα, όπου και σήμερα βρίσκονται τα οστά τους σε ομαδικό τάφο.

Είναι συγκινητικό ότι στο ίδιο μέρος που απαγχονίστηκαν οι πέντε αγωνιστές, συνέβη το ίδιο το 1849 με το θρυλικό παπα-Ληστή Γρηγόρη Ζαπάντη Νοδάρο με την παρέα του.

Σήμερα την πλατεία Ληξουρίου  κοσμεί καλαίσθητο μνημείο το οποίο ανήγειρε η ΠΕΑΕΑ  ΠΑΛΛΗΣ ως αιώνιο μνημόσυνο για τους κρεμασμένους και ως φωτεινό φάρος που θα καθοδηγήσει τις επερχόμενες γενιές.

ΠΩΣ ΕΦΘΑΣΑΝ ΤΑ ΙΧ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΕΛΕΝΗ

Η παραλία της Αγίας Ελένης Η επίσημη αγαπημένη των

περισσότερων Δαμουλιανάδων Στην παραλία σήμερα

με ευκολία κάποιος φτάνει με το ΙΧ <συν γυναιξί και τέκνοις>

Όμως τα πράγματα δεν ήταν πάντα έτσι Ως λέει ο ποιητής

Χρόνια πριν ο δρόμος ήταν ένα στρατί

μόνο γαϊδούρια κι άλογα κατέβαιναν εκεί

Με δυσκολία τότε  πήγαιναν χωριανοί

τώρα ρχονται Ευρωπαίοι κι Αμερικανοί

Ο δρόμος που ακλουθούσαν μέχρι το 1975 για να

φτάσουν στην  παραλία είτε με τα ποδιά η με τα ζώα

δεν ήταν ο σημερινός  Επιπλέον όλη η διαδρομή ήταν

χωματόδρομος  

                                              ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟΣ 1963
                                              ΦΩΤΟ ΘΟΔΩΡΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ
Από την  θέση που είναι χωματερή

απόθεσης βαρέων αντικειμένων ΒΟΥΝΟ ΤΟΥ ΠΗΓΑΔΙΟΥ

 συνέχιζε κατηφορικός  στενός δρόμος από την περιοχή

ΚΑΜΙΝΙΑ  Έφτανε στην ΣΑΡΑΚΙΝΑ και ακλουθούσε την

πορεία όπως φαίνεται στις φωτογραφίες  Οι περισσότεροι

από αυτούς τους δρόμους τώρα είναι αδιάβατοι

                                     Ο ΠΑΛΙΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΜΕ ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΙ
                           ΚΟΚΙΝΗ  ΓΡΑΜΜΗ    ΣΕ ΧΑΡΤΕΣ GOOGLE

                                                Ο ΔΡΟΜΟΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΠΩΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ

                                       ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ   ΠΕΡΙΠΟΥ ΕΤΣΙ       
                                            ΦΩΤΟ ΓΕΡ Ζ ΑΠΟΛΛΩΝΑΤΟΣ
Για να φτάσει ο αυτοκινητόδρομος μέχρι την αμμουδιά

οι Δαμουλιανάδες δαπάνησαν  πολύ χρόνο αλλά και χρηματα

Η ιστορία αυτού του δρόμου ξεκινά πολλά χρόνια πριν

Δεν ξέρω αν μπορούσαν να φανταστούν οι  χωριανοί μας

που αγωνίστηκαν πριν 100 50 η 30 χρόνια σε κάθε φάση

 διάνοιξης του δρόμου  από το χωριό μέχρι την θάλασσα τι

θα γινόταν σήμερα

Όμως γνωρίζοντας πολύ καλά αυτούς τους χωριανούς πιστεύω

ότι θα ένοιωθαν ΠΕΡΗΦΑΝΟΙ που αγαπημένη τους Αμμουδιά

έχει αγαπηθεί από τόσο κοσμο 

Σήμερα εμείς σκαφτόμαστε διαφορετικά 

Εδώ θ ασχοληθούμε πως έφτασε ο δρόμος στην παραλία

Και όχι ποιοι και πότε ΠΡΕΠΕΙ κα πηγαίνουν για μπάνιο

Η πρώτη επέμβαση στο δρόμο μετά το χωριό για να περνά

Κάρο (άμαξα) έγινε περίπου έναν αιώνα πριν

Διαβάζουμε στην ΕΦ της ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ 31Δεκεμβριου 1927

Εγκρίνετε πόσο 30000 δρχ για τον Δρόμο

Δαμουλιανάτα Κερασιά (Γερασιά)

Πρωταγωνιστές τότε οι Αφεντάδες του κάμπου που είχαν

τις κατοικίες και τα τσιφλίκια τους εκεί( Μαύρες εποχές για

τους προγόνους μας)

Από τότε έγιναν πολλές παρεμβάσεις  

Έως το 1975 οχήματα μετά βάσανων έφταναν μέχρι τα
πηγάδια στην ΣΑΡΑΚΙΝΑ

Σε κάποια σημεία ήταν στενός και με μεγάλη  χωμάτινη ανηφόρα

Η Αλωνιστική μηχανή ανεβοκατέβαινε με μεγάλη δυσκολία

και πολλή γκρίνια

Μετά την Σαρακίνα μόνο ζώα περνούσαν Όλες οι μεταφορές

σιτηρών  από τα καλλιεργημένα χωράφια η οτιδήποτε άλλου

είδους γινόταν με τα ζώα  Αλλά και μεταφορικό μέσον των

κουρασμένων αγροτών  από και προς το χωριό

Σήμερα βλέπουμε πολλά οχήματα να περνούν το

δρόμο από και προς την θάλασσα  Τότε ήταν πολλά ζώα που

 μετέφεραν ανθρώπους η φόρτια διαφορά

                                              ΤΑ ΖΩΑ ΚΥΡΙΟ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟ ΜΕΣΟ
                                              ΦΩΤΟ ΘΟΔΩΡΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ 1963

Στρατιά   γαϊδούρια  και  άλογα  για  το χωριό  κινάνε

όπου   καβάλα   βρίσκονται  του  κάμπου  οι  ξωμάχοι

να   βρουν  λίγη  ξεκούραση  στο  σπίτι  τους  τραβάνε 

γιατί   όλη  μέρα  έδωσα  σκληρή  με την γη  μάχη

Οι Δαμουλιανάδες όμως πάντα ονειρευόταν την κατασκευή

δρόμου ώστε τα Ι Χ να φτάνουν μέχρι την αμμουδιά

Μετά την μεταπολίτευση με πρωτοβουλία κάποιων χωριανών

ξεκίνησε  ΕΡΑΝΟΣ μεταξύ των Δαμουλιανάδων

Για την ιστορία  θ αναφερθούν κάποια ονόματα πρωταγωνιστών

Παύλος Μαντέλης, Ζάχαρης Απολλωνάτος, Βαγγέλης Ευαγγελάτος

(Μενίδης), Τασης Θεοφιλάτος, Ηλίας Τζουγανάτος    

Ο Δάσκαλος Αντώνης Αλιβιζάτος  και η σύζυγος του επίσηςς

δασκάλα Στάμω Αλιβιζάτου  κ α

Κοντά τους και πολλοί άλλοι νεώτεροι 

Μαζεύτηκαν αρκετά χρηματα Το 1975 με Πρόεδρο της κοινότητας

τον Θανάση τον Τζουγανάτο ξεκίνησαν τα έργα της  χάραξης και

διάνοιξης  του δρόμου μετά την Σαρακίνα

Στην Αθήνα  τον Ιούνιο του 1976 ΙΔΡΥΘΗΚΕ ο Σύλλογος

Δαμουλιανάδων ΠΛΑΓΙΑ

Προτεραιότητα των ενεργειών του Πρώτου Δ Σ του Συλλόγου

ήταν  η συνέχιση των έργων του δρόμου προς την παραλία της

 Αγιάς Ελένης  πάντα με χρηματα που μάζευαν από  χωριανούς 

Ο Νέος δρόμος που χαράχτηκε πέρασε από χωράφια χωριανών

και  δεν έφερε κάποιος αντίρρηση

Τα προβλήματα άρχισαν όταν ο δρόμος έπρεπε να περάσει

από  το τελευταίο κομμάτι κοντά στην θάλασσα που ιδιοκτήτες

ήταν από άλλα χωριά 

 Οι διαπραγματεύσεις  και  οι διαφωνίες για το ύψος της

αποζημίωσης κράτησαν αρκετό χρόνο 

Τελικά  έκλεισε η συμφωνία  και άφησαν να περάσει ο δρόμος 

Εκείνη την εποχή είχαν όλοι γίνει μηχανικοί και τοπογράφοι

για την χάραξη του δρόμου  Πόσες στροφές θα γίνουν στο βράχο

Συζητήσεις  ατέλειωτες  τα βράδια στον Σταυρό

Γκρίνιες  διαφωνίες κατά το ρητό

13 Δαμουλιανάδες 14 Σπακάδες (εξυπνάδες)

Μετά την συμφωνία  με τους ιδιοκτήτες να περάσει ο δρόμος

ένα άλλο εμπόδιο παρουσιάστηκε

Η ροη χρημάτων από τον Σύλλογο της Αθηνάς σταμάτησε

Το Νέο Δ Σ δίνει προτεραιότητα με τα χρηματα που υπαρχουν η

συγκεντρώνονται να προχωρήσουν εργασίες  στο Περίπτερο

Το Τουριστικό Περίπτερο όπως το λέγαμε Θα ήταν Ιδιοκτησία

της Κοινότητας 

    ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ  1986
Σήμερα ονομάζεται Λαδόκολλα και είναι

ιδιοκτησία  του Δήμου Κεφαλονιάς

Έλλειψη χρημάτων Στάση εργασιών

Τα λίγα Ι Χ που κατέβαιναν τον τότε χωματόδρομο σταματούσαν

στην πρώτη Στροφή  Στη Μπαράκα όπως λέγαμε

Από κει ο κόσμος με τα πόδια  στην αμμουδιά   Κάποιοι συνέχιζαν

να πηγαίνουν  με τα ζώα τους (Υπήρχαν πολλά στο χωριό )

Έτσι έμεινε ο δρόμος έως το 1987 Πάλι από τον Σύλλογο της Αθήνας

ξεκίνησε η προσπάθεια συνέχισης των εργασιών τσιμεντόστρωσης

του κατηφορικού δρόμου  από κει που τελειώνει η άσφαλτος

Με την οικονομική βοήθεια των Δαμουλιανάδων  αλλά και με

ΠΡΩΣΟΠΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ αρκετών χωριανών στρώθηκε τσιμέντο  στις

δύσκολες ανηφόρες

Οι εργασίες συνεχίστηκαν τα επόμενα 3-4 χρόνια μέχρι που το

τελευταίο τμήμα του δρόμου έγινε όπως είναι σήμερα

Η χάραξη αποζημίωση ιδιοκτητών κοντά στην θάλασσα αλλά και

η  τσιμεντόστρωση του τμήματος  του δρόμου από το τέλος της

ασφάλτου έως την παραλία έγινε με χρηματα και προσωπική

εργασία Χωριανών

Όλοι οι χωριανοί βοήθησαν να γίνει αυτό το έργο 

Βοήθεια από το κράτος ήρθε αργότερα όταν  ασφαλτοστρώθηκε

ο  δρόμος  από την Αγιά Ελένη μέχρι το χωριό

                                 Οικονομική ενίσχυση για συνέχιση

                                  εργασιών Δρόμου Αγίας Ελένης στη

                                 εφημερίδα του Συλλόγου Σεπτ 1989
                                 Εχουν ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ και πολλοί Αλλοι 

ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ Σ ΕΡΓΑΣΙΕΣ 

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΠΟ ΔΗΜΟ 

ΣΤΟ ΠΑΡΚΙΝΓΚ